طرح توجیهی جیره نویسی نقشه کشی دامداری و کشاورزی

عمل انتقال جنین 1 (ET) برای اولین بار حدود 55 سال پیش با موفقیت بر روی گاو ها انجام گرفت . عمل انتقال جنین صرفاً بر روی گاوهای ماده صورت می گیرد. گاو ماده ای كه از او جنین جمع آوری می شود به عنوان دهنده ی جنین و در اصطلاح donor می گویند . گروهی از گاوهای ماده كه جنین ها را می گیرند به عنوان ماده گاو گیرنده و در اصطلاح reciptent  می گویند .

عمل ET فرایندی است كه طی آن ، جنین ها از شاخ رحم گاوهای دهنده جنین در مرحله پس از مرولا جمع آوری شده و جهت تكامل مراحل آبستنی تا تبدیل شدن به یك گوساله كامل در شاخهای رحم گاوگیرنده جنین ساكن می شوند . در واقع ، گاوهای گیرنده جنین نقش دایه را برای فرزندان گاو دهنده ایفا می كنند . به ازای هر یك گاو دهنده 18-14 راس گاو گیرنده جنین بایستی در نظر گرفته شود . اصولاً گاو دهنده جنین گاوی است با صفت ژنتیكی برتر و گاو اصیل ولی گاوهای گیرنده جنین ، گاوهایی با صفت ژنتیكی متوسط یا پایین می باشند . اگر چه گاوهای گیرنده از لحاظ فنوتیپی و محیطی ممكن است روی نتاج اثر بگذارند ولی بر ساختار ژنتیكی گوساله ، تاثیر نخواهند داشت و از ارزش گوساله برای مقاصد اصلاح نژادی نمی كاهد .

در چه مرحله ای تخمك بارور شده را به عنوان جنین دانسته و بایستی از گاوهای دهنده جنین جمع آوری نمود ؟

پس از این كه اووسیت ها شوك حرارتی دیدند ، رشد نموده و لقاح صورت گرفته و 10-9 روز پس از لقاح تخمك بارور شده كه از مرحله مرولا به مرحله بلاستوسیت می رسد ، بایستی جمع آوری نمود كه این روزها بر اساس چرخه فحلی ، معادل روزهای 8-6 چرخه فحلی می باشد . جنین ها حتماً بایستی در فاصله روزهای 8-6 سیكل فحلی ، جمع آوری بشوند ، چون اگر تا روز 14 چرخه فحلی طول بكشد ، جنین ها به دلایل زیر از بین خواهند رفت :

1- تفریخ نشدن جنین های بزرگ و عدم تبدیل آنها به گوساله به خاطر انجماد .

2- اثرات تغییرات هورمونی رحم در جنین ها ، به دلیل توقف طولانی جنین در رحم گاو .

همزمان سازی فحلی 2:

برای این كه عمل ET با موفقیت بالاتری همراه باشد ، بایستی گاوهای دهنده و گیرنده هر دو در یك مرحله از سیكل فحلی باشند تا شرایط لازم جهت دادن و گرفتن جنین در آنها فراهم باشد . برای این منظور عمل همزمان سازی فحلی را انجام می دهند .

عمل همزمان سازی فحلی با تزریق عضلانی هورمون قابل انجام است. هورمون به كاررفته در این عمل PGF2aمی باشد كه باعث تحلیل رفتن جسم زرد می گردد . تزریق pgf2aدر 4 روز اول و 3 روز آخر چرخه فحلی موثر نمی باشد . چون در این روزها جسم زرد در حال تحلیل رفتن می باشد . پس زمان مناسب تزریق هورمونPGF2A بین روزهای 18-5 چرخه فحلی می باشد .

سوپر اوولاسیون 3 :

با توجه با این كه ماده گاو ها در هر بار تخمك ریزی یا اوولاسیون٬ یك  اووسیت آزاد می كند و با توجه به این دوره آبستنی طولانی مدت هم دارد (9 ماه) پس نه تنها سرعت پیشرفت ژنتیكی كند می شود ، بلكه یك ماده گاو در طول عمر باروری خود فقط چند گوساله تولید خواهد كرد (كه اغلب كمتر از 10 گوساله خواهد بود )لذا با انجام عمل سوپر اوولاسیون و به دنبال آن با انجام عمل ET می توان این مسئله را بهبود بخشید . سوپراوولاسیون فرایندی است كه در آن به جای این كه از دام دهنده یك تخمك حاصل بشود ، چندین تخمك حاصل می شود و می توان در هر دوره تخمك ریزی ، به جای یك تخمك 10 تخمك و متوسط 6 تخمك بدست آورد و به تبع آن به جای یك گوساله ، متوسط 6 گوساله در یك دوره آبستنی حاصل نمود . عمل سوپراوولاسیون نیز همانند همزمان سازی فحلی با تزریق عضلانی هورمون قابل انجام است . با این تفاوت كه عمل همزمان سازی فحلی بین هر دو دام دهنده و گیرنده جنین صورت می گیرد ولی عمل سوپراوولاسیون فقط در دام دهنده جنین باید انجام بشود . هورمونهای به كار رفته دراین عمل ، هورمون های FSH و هورمون های PMSG (هورمونهای گنادوتروپین سرم مادیان أبستن ) و هورمون HAP (عصاره هیپوفیز پیشین  اسب )می باشد .

از بین این هورمون ها ، هورمون FSH كاربرد بیشتری دارد ، در صورتی كه هورمون pmsg هورمون قوی تری است و یك بار تزریق PSMG با تزریق FSH برابری می كند . چون نیم عمر PMSG به مراتب بیشتر از نیم عمرFSH می باشد و نیم عمر FSH پایین است ، به این خاطر آن را به مدت 4 روز متوالی و هر روز در دووعده صبح و عصر تزریق می كنند كه در كل بایستی به میزان 28 میلی گرم FSH تزریق بشود . تا عمل سوپر اوولاسیون انجام گیرد . پس همچنان كه در روش تلقیح مصنوعی4 AL)) یك گاو نر اصیل (مثلاً 3 ساله ) می تواند پدر یك میلیون گوساله باشد در عمل (ET) نیز با فرآیند سوپر اوولاسیون یك ماده گاو اصیل می تواند تعداد زیادی گوساله (فقط در یك دوره آبستنی )بشود .

شستشوی جنین5 :