کالبدشناسی گاومیش
۱- دستگاه گوارشی
گاومیش نیز مانند گاو چهار معدهای و نشخوار کنندهاست ساختمان دستگاه گوارشی آن به جز در قسمت زبان و کبد به گاو شبیهاست زبان گاو میش کوتاه تر و پهن تر و پرزهای روی زبان نیز کوتاه تر و نرم تر است در نتیجه زبان گاومیش هنگام لمس کردن صاف تر و نرم تر احساس میشود. کبد گاومیش بزرگتر، گردتر، ضخیم تر از کبد گاو و لب پایینی آن مانند کبد گوسفند هرمی شکل است.
با آنکه دستگاه گوارشی گاومیش و گاو تقریباً شبیهاست دستگاه گوارشی گاومیش از نظر فیزیولوژیکی کارآمدتر است زیرا حجم و چین خوردگیهای آن بیشتر از گاو است.
بررسیها نشان دادهاست تعداد و تراکم پزرهای شکمبه نگاری در گاومیش بیش از گاو است و نوع و تعداد میکروارگانیزمهای موجود در شکمبه این حیوان با گاو تفاوت دارد و به همین دلیل گاومیش غذاهای فیبری را بهتر هضم میکند.
۲ـ دستگاه تولید مثل
اندامهای تولید مثل در گاومیش نر شبیه گاو نر است با این تفاوت که کیسه بیضه (Scrotum) بیضهها (testes) و gland penis گاومیش از گاو بسیار کوچکتر است البته تعداد کوتیلدونهای رحم گاومیش کمتر ولی رحم بزرگ تر است و قوام بیشتری دارد.
خصوصیات دیگر
ضخامت پوست گاومیش دو برابر گاو است و با افزایش سن بر ضخامت پوست افزوده میشود.
فیزیولوژی تولید مثلی
الف ـ بلوغ جنسی در گاومیش نر و ماده بر اساس نژاد و نوع مدیریت ۲ تا ۳ سال است.
ب ـ سیکل جنسی ۱۹ تا ۲۸ روز با طول مدت حدود یک روز
دوره آبستنی
در گاومیش باتلاقی ۳۲۵ تا ۳۳۰ روز
در گاومیش رودخانهای ۳۰۰ تا۳۲۰ روز