دانلود رایگان طرح توجیهی

دانلود جزوه سیستماتیک گیاهی , جزوه زیست شناسی , کتاب سیستماتیک گیاهی , خلاصه ازمایشگاه زیست شناسی سیستماتیک گیاهی , دانلود جزوه سیستماتیک گیاهی یک ,  Plant Systematics , دانلود جزوه زیست شناسی

سیستماتیک گیاهی یک  Plant Systematics 1                

قالب فایل :word  تعداد صفحات : 85 صفحه

نخستین گام در راه مطالعۀ گیاهان دسته بندی کردن آنهاست. درنظام رده بندی (که هدف اصلی علم سیستماتیک بر آن استوار است)،گیاهان و یا جانداران دیگر طبق قواعدی که مبتنی برتشابه ویا قرینه بودن صفات و ویژگیهای آنهاست،کنار یکدیگر قرار میگیرند. نخستین رده بندی اعصار کهن و تقریباً مدوّن، به 6 تا 8  هزار سال پیش و به تمدن مصر و به زمانی مربوط می شود که انسان به شیوۀ  کشاورزی، کاملاً دست یافته بود.

رضا شیخ اکبری مهر

رده بندی:
درنظام رده بندی (که هدف اصلی علم سیستماتیک بر آن استوار است)،گیاهان و یا جانداران دیگر طبق قواعدی که مبتنی برتشابه ویا قرینه بودن صفات و ویژگیهای آنهاست،کنار یکدیگر قرار میگیرند. گیاهان، بسته به اهمیت و یا کلی بودن صفات و اختصاصات و یا جزئی بودن آنها، در دسته های بزرگ شامل گیاهان بسیار و یا در دسته های کوچک با گیاهان کمتر گروه بندی می شوند. هریک از این دسته ها ممکن است ازنظر صفات فرعی تر به دسته های کوچکتر تقسیم شوند و یا، بر عکس، دسته های کوچک نسبت به صفات کلی تر، دسته های بزرگتر را تشکیل دهند، والی آخر.
نخستین گام در راه مطالعۀ گیاهان دسته بندی کردن آنهاست. یافتن صفات ثابت و اساسی و روش درست رده بندی، اساس علم رده بندی را تشکیل می دهد. توانایی رده بندی کردن یکی از برتریهای بشر نسبت به حیوانات است. از روزی که انسان قدرت تفکر و تشخیص پیدا کرد، نخستین بهره از این تفکر و تشخیص را به صورت رده بندی کردن عوامل محیط خود نسبت به یکدیگر به کار برد و بدین نحو معلوم کرد که کدام گیاه را             می توان خورد، کدام جانور نسبت به جانور دیگر خطرناکتر است و یا می توان از آن استفاده و یا از گوشت آن تغذیه کرد و یا کدام عامل محیطی سودمند و کدام یک زیان آور است و از این قبیل. درواقع، این همان سرآغاز پیدایش علم تاکسونومی است که ریشه در فراسوی تاریخ  تکامل انسان دارد و برحسب تکامل مغزی و وسعت اندیشه وعمق تفکر انسان به طور روزافزون توسعه یافته است و امروزه که دوران کامپیوترهای هوشمند فرا رسیده است، آدمی به آسانی می تواند ازمقایسۀ  دهها وصدها عوامل مختلف وتأثیرآنها بر ویژگیها وصفات موجودات زنده، به رده بندی درست تر و بر اساس موضوعاتی مختلف دست یابد.
درجهان کنونی، رده بندی بیشتر به عنوان راه انتقال معلومات و فراگیری اطلاعات اهمیت دارد وهر قدرکاملتر باشد این منظور بهتر تأمین می شود. انتقال دانسته ها که رکن اساسی علم است و تشخیص ازطریق رده بندی (هر چند بسیار ابتدایی) حتی دربین انسانهای اولیه نیز که از نظر تفکر و رشد مغزی نسبت به انسانهای امروزی بسیار ضعیفتر بودند صورت می گرفت و در تأیید این نظر می توان از نقوش و تصاویرحیوانات ما قبل تاریخ که به توسط انسانهای آن دوران بر دیوارهای سنگی غارها باقی مانده است مثال آورد که حیوانات را در دسته ها و گروههای مختلف و متمایز ازهم نقش کرده اند. دسته بندی این نقشها در واقع معرف نوعی توانایی رده بندی کردن متناسب با ظرفیت ادراک مغزی آن انسانهاست.

تاکسونومی:
واژه تاکسونومی ازدو کلمه «تاکسی» به معنی قانون و نظم و «نوم» به معنی نام گرفته شده است. این اصطلاح درآغاز به وسیلۀ دوکاندول، دانشمندان معروف سوئیسی که استاد گیاه شناسی دانشگاه مونپلیه بود به کار رفت. اصل این واژه به صورت «تاکسونیومی» است که به تدریج و به ویژه در زبان انگلیسی به صورت «تاکسونومی» رایج شده است، وامروزه در متون زبان فرانسه نیز گاه تاکسونومی نوشته می شود. بنابراین، تاکسونومی و تاکسونیومی هردو به یک معنی است. گاهی تاکسونومی را نامی مأخود از کلمۀ «تاکسا» یعنی نام جمع «تاکسون» می دانند که البته درست نیست و اصطلاح یا نام «تاکسون» بعدها به کار رفت وتقریباً نامی جدیدتراز تاکسونومی است. سیستماتیک روشی است که همیشه با عمل همراه است و ازعلوم مختلف و تجارب برای شناخت موقعیت تاکسون ازآن بهره گرفته می شود. بنابراین، شیوه های شناسایی نام درست گیاه است که در پژوهشهای علمی و کاربردی وعلوم مربوط به گیاه اهمیت بسیار وجنبۀ کلیدی دارد.

تاکسون (واحد سیستماتیکی):

جهان زنده به گروه هایی از قبیل گیاهان و گروه جانوران تقسیم می شود. بخشی که در سلطۀ گیاهان قرار دارد وبه آن جهان گیاهی می گویند، برحسب صفات جامع و مشترک و یا کلی به گروههایی کوچکتر تقسیم       می شوند واین تقسیم نیز برحسب صفات فرعی تر شامل تقسیماتی در درون خود است؛ نظیر شاخه، رده، راسته، تیره وجنس و حتی تقسیمات زیر گونه. درعلم سیستماتیک هر سطح ازاین تقسیمات را تاکسون می گویند؛ مثلاً شاخه یا رده و گونه همه «تاکسون» یا واحد سیستماتیکی هستند. جمع «تاکسون» در زبان لاتین «تاکسا» است. برای آنکه درجۀ تقسیم هرتاکسون یا واحد سیستماتیکی معلوم باشد، طبق قواعد و کد تعیین شدۀ بین المللی هر یک از تاکسونها دارای نام وپسوند ویژۀ خود هستند و پسوندهای نام آنها درجۀ تقسیمات هر واحد سیستماتیکی را معلوم می کند.

نامگذاری گیاهان:
نامگذاری گیاهان طبق قواعد و اصول ارائه شده در کنگره های بین المللی گیاه شناسان جهان که هرچند سال یکبار در یکی از کشورهای جهان تشکیل می شود، مورد تصویب قرار می گیرد. مصوبات این کنگره ها هر بار در کتابی به نام «کد بین المللی نامگذاری گیاهان» درج می شود.
این ملاحظات در نامگذاری گیاهان بدین سبب است که شیوه ونظم نامگذاری برای تمام مجامع علمی کشورهای جهان یکسان و واحد باشد.
نامگذاری درستی که گیاه می باید با آن معرفی شود در جهان علمی دارای اهمیت بسیاری است. زیرا نام علمی درست گیاه همیشه باید ثابت باشد واین امر درانتقال هرگونه اطلاعات پژوهشی که در مورد گیاه صورت        می گیرد امری اساسی است. این پژوهشها تنها به وسیلۀ نام علمی گیاه قابل معرفی وانتقال است. درطول زمان ممکن است طرح کلی یک رده بندی دستخوش تحول و یا تغییراتی شود ولی نام گیاه همیشه درآن ثابت است و تغییر نمی کند. روش نامگذاری در طی سالهای متمادی اصلاحات تدریجی حاصل کرده و امروزه قواعد و نظم خود را یافته و دارای روشی یکسان درتمامی مجامع مربوط به این علم است. درثابت بودن نام گیاهان باید گفت که برخی ازنامهای قدیمی وبسیار کهن گیاهان تاکنون نیز متداول بوده و همچنان به کار می رود.
قدیمیترین نام گیاهان مربوط به نوشته های یونانی و یا لاتینی است و یا از تمدنهای دیگر به این دو زبان برگردانده شده است. درایران باستان نیز بسیاری از نامهای گیاهان احتمالاً به صورت مکتوب تدوین شده بود (نامهای متداول زمان خود) که متأسفانه به علت آتش گرفتن کتابخانۀ بزرگ ایران و اسکندریه درحواث تاریخی نشانی از آنها باقی نمانده است.

نام علمی گیاهان:
اسامی علمی که به گیاهان داده می شود یا لاتینی و یا یونانی و بین المللی است و به نام علمی معروف است. البته زبان لاتین به کار گرفته شده برای نامگذاری گیاهان بسیار ساده و همان زبان مردم معمولی است که به آن «لینگوا فرانکا» می گویند و به مرور زمان جنبۀ علمی پیدا کرده است.
انتخاب نام علمی به زبان لاتینی برای گیاهان بیشتر برای این است که الفبای زبان لاتینی به زبان رومی است و کلمات آن هرطور که نوشته شود همان طور نیز تلفظ می گردد و نیز تمام حروف آن صدادار است و مناسبترین زبان برای نامهای علمی است و همچنین تعصبات و مسائل ملیّتها راپیش نمی آورد.
نامگذاری و رده بندی در موارد بسیاری به هم نزدیک اند و حتی گاهی یک مفهوم را پیدا می کنند. مثلاً هر واحد سیستماتیکی در تاکسونومی دارای نام خاصی است که معرف موقعیت آن واحد سیستماتیکی دررده بندی است. آغاز نامگذاری درست علمی از سدۀ هجدهم واز زمان لینه و به توسط او تکمیل شده وشکل گرفته است. پیش ازآن، نامهای رایج گیاهان که اگر بتوان به آن علمی گفت، غالباً «نامهای مرکب» بود و از چند کلمه ساخته می شد که حاکی از برخی مشخصات گیاه بود؛ به عبارت دیگر، مشخصات گیاه در نام آن می آمد.

نامگذاری واحدهای سیستماتیکی:
نام گونه ای: هر گیاه به وسیلۀ دو کلمه یا دو نام شناخته می شود که یکی از آنها نام جنس و دیگری نام گونه است (سیستم دونامی).
اصول نامگذاری علمی گیاه در قالب نظام علمی و مصوب کنگره های گیاه شناسی، و مورد قبول وتأیید همۀ گیاه شناسان جهان است. اگر نام گونه ای از دو کلمه تشکیل شده باشد، می باید به وسیلۀ خط کوچکی بین آنها فاصله گذاشته شود؛ مانند گونۀ «کیسۀ کشیش» از تیرۀ شب بو با نام لاتینی Capsella bursa-pasturis، وچنانچه بین دو کلمۀ نام گونه ای نیازی به خط نباشد فاصلۀ بین آنها نیز لازم نخواهد بود. نام گونه ای نیز مانند نام جنس می تواند مأخذهای مختلف داشته باشد؛ مانند نام مأخوذ از اسامی اشخاص که به عنوان بزرگداشت آنها به گونه داده می شود. و یا نام ناشی از نام محلهای جغرافیایی و یا ناشی از خصوصیات گیاه باشد که از یک صفت مشخص گونه ای گرفته شده است.
در نوشتن نام گونه ای مطابق کد بین المللی ،حرف اول نام (که معرف نام جنس گونه است) باید با حرف بزرگ و بقیۀ نام اول و تمامی نام دوم با حرف کوچک نوشته شود. معمولاًپس از نام دوم، نام مؤلف یا مؤلفان (نامگذاران گونه) خواهد آمد.
نام علمي گونه را معمولاً دونامي و يا نام دوتايي (بي‌نوميال) مي‌گويند. چنانكه اشاره كرده‌ايم، يكي از آنها نام جنس و ديگري نام گونه (اپي‌تت) است كه با برخي مشخصات مانند نام مؤلف، تاريخ انتشار و احياناً نام نشريه‌اي كه در آن چاپ شده همراه است. هر چند نام علمي و يا دونامي را به لينه نسبت مي‌دهند ولي پيش از او «ريوينوس» آن را به كار برد و سپس لينه آن را با قاعدة درست معمول كرد.

مروري بر تاريخچه رده‌بنديهاي گياهان
در اين زمينه، بدون آنكه وارد مبحث تاريخ كهن رده‌بندي گياهان مانند آثار ديوسكوريد و تئوفراست، نظير Plien L'Ancien و غيره (كه فقط از نظر تاريخي اهميت دارند) بشويم، نگاهي به تحول و تكامل رده‌بنديهاي گياهي خواهيم كرد.در آثار قديمي، تنها شمار اندكي از گياهان بر حسب حالات درختي، درختچه‌اي و علفي تقسيم شده‌اند و اين تقسيمات تا سدة هجدهم به قوت خود باقي مانده و بر نوشته‌ها و آثار گياه‌شناسان آن دوره تأثيري عميق داشته‌اند.
آغاز گياه‌ شناسي جديد را بايد از دورة رنسانس اروپا دانست و گياه‌شناساني از آلمان مانند: اوتو برنفلز (1464-1534)، لئونارد فوشز (1501-1566)، جروم بوك (1486-1554)، چارلز دولكلوز (1526-1609) و ماتياس دولوبل (1538-1616) نخستين گياه شناساني بودند كه از اين دوره به بعد به شرح گياهان پرداخته‌اند، و تا سال 1576 مجموعه و كاتالوگي از گياهان زراعي يا گياهان محيط اطراف خود را بدون رده‌بندي با شرح مختصر شناسايي و منتشر كرده‌اند. در اين آثار، شرح شناسايي گياهان بسيار ساده و فاقد مهارت لازم است، ولي از طبيعت گياه حكايتي دقيق دارد. بديهي است كه در اين شرح‌نويسيها هيچ‌گونه انگاره يا فكري از گونه يا جنس وجود ندارد ولي چون در تأليفات و آثار خود طبيعتاً گياهان را از روي شباهت و مجاورتشان با هم دسته‌بندي مي‌كردند، شايد بتوان طرح اولية تيره يا خانواده، مانند: گروه يا دستة چتريان، مركبان، نعناييها، سرخسها و مخروطيان را در نوشته آنها ديد.
در اين مجموعه‌هاي قديمي، شمار گياهان ذكر شده يا شرح داده شده ابتدا بسيار كم بودند؛ سپس به تدريج بر تعداد آنها افزوده شده است، به طوري كه پس از مدت كوتاهي رقم آنها چشمگير شد.
دانشمندان علوم طبيعي و گياه‌شناسان به منظور بررسي و افزايش تجارب خود، به سياحت و مسافرتهاي بين قاره‌اي مي‌پرداختند و يكي از ره آوردهاي اين سير و سياحت افزايش نام گياهان بود.
در سدة هفدهم، استفاده از ميكروسكوپ، علاوه بر پيشرفت سريع گياه‌شناسي عمومي و كشف صفات جنسي گياه مانند گل و نقش و اهميت بخشهاي مختلف آن، پيشرفت رده‌بندي را نيز تسريع كرد.

نخستين رده‌بندي طبيعي:
نخستين رده‌بندي طبيعي توسط برنارد دو ژوسيو (1699-1776) و آنتوان دو ژوسيو (1686-1758) و برادر زادة آنها، آنتوني لوران دو ژوسيو (1745-1836)، گياه‌شناس فرانسوي، پايه‌گذاري گرديد. آنتوني لوران دوژوسيو نشان داد كه گونه‌هاي لينه‌اي و جنسهايي را كه تورنفورت در رده‌بندي خود نوشته است مي‌توان بر پايه صفات مشترك آنها در گروه‌هاي بزرگتري به نام خانواده جمع كرد. در ضمن، وي به نقش و اهميت صفات ثابت پي برده بود. ژوسيو بر پايه اين گونه صفات، تعدادي از تيره‌ها را شرح داد (تقريباً همه آنها به همان نحو تا امروز باقي مانده‌اند). ژوسيو در ادغام خانواده‌ها در گروه بالاتر، يعني راسته، موفقيت چنداني نداشت زيرا يك يا چند صفت كوچك ناكافي را ملاك كار خود قرار داد و به همين علت اين بخش از رده‌بندي او وضعي مصنوعي دارد. در عصر ژوسيو، تقريباً همه گروههاي بزرگ گياهي به تدريج جايگاه خود را در رده‌بندي پيدا كرده بودند و تنها بازدانگان در كنار نهاندانگاني مانند آمانتاسه قرار داشتند و هنوز از آنها جدا و مستقل نشده‌ بودند.
رابرت براون انگليسي (1773-1858) نشان داد كه تخمك در مخروطيان درون برچه باز قرار دارد و به عبارت ديگر، برهنه است ولي در ساير گياهان در محفظه بسته‌اي به نام تخمدان قرار مي‌گيرد. بنابراين، او را بايد نخستين كسي دانست كه گياهان دانه‌دار را به دو گروه بازدانه و نهاندانه تقسيم كرده است.


گروههاي اصلي گياهان خشکی (land plants)

گياه‌شناساني‌ مانند تاختاجان‌  ، كران‌ كوئيست‌  ، دالگرن‌  ، و ويتاكر(1975 تا 1990) گياهان‌ پرسلولی‌ را بر اساس‌ تشكيل‌ سيستم‌ آوندي‌ در گياهان‌ عالي‌ و عدم‌ وجود آن‌ در گياهان‌ خشكي‌ ابتدايي‌ به‌ دو گروه‌ اصلي‌ : گياهان‌ غيرآوندي‌ و گياهان‌ آوندي‌ تقسيم‌ مي‌كنند.
گياهان‌ غيرآوندي‌ ( بریوفیتها)
اين‌ گياهان‌ فاقد بافتهاي‌ آوندي‌ تمايز يافته‌اند و به‌ عبارت‌ ديگر، سلولهای‌ تخصيص‌ يافته‌اي‌ جهت‌ انتقال‌غذا،آب‌ و تركيبات‌ كاني‌ ندارند. بريوفيتها اولیه‌ گياهان‌ خشكي‌ فتوتوتروف‌ هستند كه‌ فاقد ريشه‌ و بافتهاي‌ حقيقي‌ هادي‌ يا نگاهدارنده‌اند، در اين‌ گياهان‌، ريزوئيدها نقش‌ ريشه‌ را ايفا مي‌كنند تكثير آنها به‌ وسيلة‌ هاگ‌ صورت‌ مي‌گيرد. خزه‌ها آشناترين‌ بريوفيتها هستند كه‌ ساقه‌ برگ‌ مانند كوتاه‌ دارند و در مكآنهاي‌ سايه‌دار و مرطوب‌ همانند كنار مرداب‌ها و چشمه‌ها و روي‌ تنة‌ درختان‌ و سنگها يا خاك‌ سايبان‌دار ديده‌ مي‌شوند.

گياهان‌ آوندي‌
 گياهان‌ آوندي‌ داراي‌ سيستم‌ هدايتي‌ براي‌ انتقال‌ آب‌ و فراورده‌هاي‌ فتوسنتزي‌ هستند. در گياهان‌ آوندي‌ معمولاً اندامهايي‌ چون‌ ريشه‌، ساقه‌ و برگ‌ وجود دارند و معمولاً بافتهاي‌ مستحكم‌ جهت‌ حفاظت‌ مكانيكي‌ در آنها ديده‌ مي‌شوند. گياهان‌ آوندي‌ به‌ علّت‌ اين‌ ويژگيها قادر به‌ زيستن‌ در خشكي‌ هستند. بيشتر گياهان‌ خشكي‌ كه‌ به‌ گياهان‌ آوندي‌ تعلق‌ دارند، از گياهان‌ عالي‌ به‌ شمار مي‌روند. اغلب‌ گياهان‌ آوندي‌ فتواتوتروف‌اند. اما بعضي‌ از آنها گندروي‌   يا انگل‌   هستند.


برای دریافت کامل فایل برگزینه خرید کلیک کنید تا بتوانید انلاین بعد از پرداخت دانلود کنید.


 روش دانلود فایل :
 
1.کلیک گزینه خرید.
2.پرداخت توسط کلیه کارت های عضو شتاب
3.کلیک بر گزینه ( بازگشت به سایت  پذیرنده )
4.دانلود فایل مورد نظر