ز اهمیت غذایی شیر و مقایسه شیر گاو و گاومیش

مهدی بنی حسن

شیر کاملترین غذایی است که می تواند مورد استفاده انسان قرار گیرد. به همین منظور یکی از فعالیتهای اساسی دامداری در دنیا پرورش دامهای شیری است.

وان لکم فی الانعام لعبره نسقیکم مما فی بطونه من بین فرث ودم لبنا خالصا سائغا للشاربین (سوره نحل آیه ۶۶ )

”برای شما در چهارپایان پندی است از شیر خالص که از شکمشان از میان سرگین وخون بیرون می آید،سیرابتان می کنیم ،شیری که به کام نوشندگان گوارا است .”

شیر کاملترین غذایی است که می تواند مورد استفاده انسان قرار گیرد. به همین منظور یکی از فعالیتهای اساسی دامداری در دنیا پرورش دامهای شیری است.

این ماده غذایی از یک ترکیب پیچیده تشکیل شده که شامل چربی ، پروتئین ، قند لاکتوز ، عناصر معدنی ، ویتامینها ، آنزیمهاوآب میباشد.فرآورده های شیری بهترین منابع تامین کلسیم بدن انسان هستند. مصرف شیر وفراورده های مختلف آن به ویژه فراورده های تخمیری، منجر به افزایش طول عمر، افزایش بازده جسمی وفکری، کاهش بیماریهای عفونی، کاهش بیماریهای استخوانی ورشد مطلوب کودکان ونوجوانان میشود. استفاده از شیروانواع صنایع لبنی یک ناحیه، بطورعمده از عوامل اقتصادی وشرایط آب وهوایی ،عادات غذایی، سلیقه غذایی مردم وسطح تکنولوژی پیروی می کند. ارزش بیولوژیکی پروتئینهای موجود در این ماده غذایی معادل نسبت درصد ازت جذب شده می باشدکه برای تامین رشدوبقا در بدن نگهداری می شود.پروتئین شیر شامل۸۰ % کازئین ، ۲۰%پروتئینهای محلول می باشد. ترکیبات شیر دامها نه تنها از نوعی به نوع دیگر بلکه در نژادهای مختلف متغیر بوده ضمن اینکه عوامل محیطی (سن،فصل ،تغذیه ،بهداشت وشیردهی )نیز به نوبه خود موجب تغییراتی در ترکیب شیر می گردند.

بیش از نیمی از جمعیت جهان در نواحی خاور دور وخاور نزدیک وبرخی قسمتهای اروپا شیر وفراورده های شیر گاومیش را به مصرف می کنند. بازده تولید زیاد گاومیش شیری ،عملکرد بالای شیر باچربی و ومواد جامد بالا استفاده از شیر برای چندین غذای پختنی وغذای کودک، باعث شده که این حیوان برای کشورهای در حال توسعه بسیار ارزشمند باشد.

بنابر این دستیابی به اطلاعات کاملی در باره خواص فیریکوشیمیایی شیر گاومیش وارزش

 يماري لوک در زنبور عسل:

مهدی بنی حسن

بيماري لوک در زنبور عسل به دو صورت زير ديده ميشود:

الف)لوك آمريكائي :

اين بيماري خسارات زيادي رابه زنبوران وارد مي سازد ونه تنها منجربه نابودي يك كلني شده بلكه همه زنبورستان را نابود مي نمايد. اين بيماري فصلي نبوده و در هر فصلي رخ ميدهد.عامل بيماري نوعي باسيل بنام Bacillus Larvae است كه لاروها و شفيره هاي زنبور کارگر تنها ميزبان اين باسيل مي باشند ضمنا اين باسيل اسپور بسيار مقاومي دارد.

انتفال بيماري:

آلودگي از طريق غذاي آلوده به اسپور بيماري به لاروهاي سالم منتقل ميشود.اغلب ناقلان، زنبور هاي جوان پرستار يا زنبورهايي که حجره ها را تميز نموده و لاشه تلف شده ها را به خارج از کندو منتقل مي کنند مي باشند.در معده لارو زنبور اسپور تبديل به باسيل ميشود که اين باسيل توليد مثل کرده و لارو را بيمار مي کند.اين ارگانيزم به لارو زنبور حمله مي برد ولارو را پس از پوشانيده شدن سلول با موم در مرحله پيش شفيرگي از بين مي برد.

سرعت انتشار بيماري:

سرعت انتشار بيماري متناسب با کمي و زيادي مردگان لاروها مي باشد و وقتي که بيماري عموميت پيداکردو لاروهاي مرده زياد شدند ديگر زنبورها از بيرون کشيدن آنها صرف نظر کرده و از طرفي چون بر جمعيت کندو افزوده نمي شود کندو ضعيف شده و از بين مي رود.

اسپر بيماري در مقابل نور آفتاب،خشکي،حرارت،سردي و ضدعفوني هاي عادي و عمل ضدعفوني عسل بسيار مقاوم است.

علائم بيماري:

 پیوند زدن

ازمایشگاه باغبانی

مهدی بنی حسن

 پیوند در لغت بدین معنی است که طی آن قسمتی از یک گیاه را روی گیاه دیگر طوری قرار می دهند که آندو پس از مدتی با یکدیگر جوش می خورند. به طوری که گیاه حاصل از اتحاد آنها می تواند به صورت یک گیاه مستقل به رشد و نمو خود ادامه دهد.

برخی از پژوهشگران پیوند زدن را فن خاصی می‌دانند که طی آن بخشی از یک گیاه با قسمتی از گیاه تعویض می‌شود تا با ایجاد تکیه گاه مناسب شرایط تغذیه و رشد گیاه جدید فراهم شود. برخی دیگر پیوند را انتقال بخشی از یک گیاه روی قسمتی از گیاه دیگر با هدف گیاه افزایی یا برای عادت دادن گیاه جدید به شرایط محیطی ویژه تعریف می‌کنند.

از نظر باغبانی ، قسمتی را که بخشهای هوایی یک گیاه پیوند شده را بوجود می‌آورد، پیوندک یا فرازیست و بخش دیگر که رشد گیاه را شامل می‌شود، پایه یا فروزیست می‌نامند. بدون تردید هر قدر این دو قسمت از نظر صفات ژنتیکی مشابه و از لحاظ گیاه شناسی دارای خویشاوندی نزدیکتری باشد به همان نسبت جوش خوردن بافتها در پیوندگاه آسانتر و پایداری پیوند مطمئن‌تر است.

تاریخچه پیوند

اسناد و مدارک موجود بیانگر این واقعیت است که چینی ها چندین دهه قبل از میلاد مسیح با دانش پیوند زدن گیاهان آشنا بوده‌اند. در زمان امپراطوری روم نیز این فن مرسوم بوده است.

سیرتحولی پیوند

در طی قرون سیزدهم تا شانزدهم میلادی علاقه به پیوند زدن گیاهان قوت گرفت و موجب شد تا تعداد زیادی از گیاهان از کشورهای خارجی و زیستگاههای اصلی به اروپا منتقل شوند. ناگریز گیاهان وارداتی را با روش پیوندزنی افزایش داده و نگهداری کردند. با این حال در این مقطع زمانی اهل فن هنوز از انواع پیوندها اطلاعات کامل نداشتند. در اواخر قرن هیجدهم ضمن 

اشنایی با انواع تراکتور و تاریخچه آن

نوشته:مهدی بنی حسن

تراکتور های کشاورزی

ریشه لغوی

واژه تراکتور یک کلمه خارجی است. و معنی آن «کشنده» می‌باشد. این واژه اسم فاعل ساخته شده از واژه

(Tratiox) به معنی کشش است.

تراکتور به ماشین خودرویی اطلاق می‌شود که از قدرت آن برای کشیدن ادوات و ماشینهای کشاورزی قابل حرکت استفاده می‌شود. همچنین از این ماشین برای بکار انداختن ماشینهای ساکن در مزرعه استفاده می‌گردد. که در این موارد قدرت مورد نیاز از طریق محور توان‌دهی تراکتور تامین می‌گردد.

دیدکلی

این کلمه به ماشینهایی اطلاق می‌شود که جهت کشیدن یک بار یا یک وسیله بکار می‌ر‌وند. ‌در واقع تراکتور وسیله ایست که برای تامین قدرت مورد نیاز جهت کشیدن وسایل و تجهیزات مورد استفاده قرار می گیرد. شاید اکثریت مردم با شنیدن کلمه تراکتور ذهنشان به کشاورزی و کاربرد این وسیله در کشاورزی معطوف گردد، لیکن لازم است بدانیم که تراکتورها دارای انواع گوناگونی می‌باشند. مثلا تراکتورهایی با عنوان تراکتورهای صنعتی و یا راهسازی نیز وجود دارند.

تاریخچه پیدایش و سیر تکاملی

·         پیدایش ماشینهای کشش (تراکتورها) به شکل امروزی در حدود 100 سال قبل آغاز شد. نمونه‌های اولیه تراکتورها برای استفاده در مزارع و به منظور کشیدن وسایل کشاورزی مثل گاو آهن مورد استفاده قرار می گرفتند.

 سیستم های آبیاری

سیستم آبیاری سنترپیوت به دلیل هزینه کارگری کم ، انعطاف پذیری زیاد ، راحتی اجرا و بهره برداری آسان ، یک سیستم آبیاری انتخابی درامر کشاورزی است . وقتی که سیستم سنترپیوت درست طراحی شود و به پخش کننده های آب با راندمان بالا تجهیز شود ، می تواند در منابع پردازش خود( آب ، انرژی ، زمان ) صرفه جویی نماید . از انواع مختلف این پخش کننده ها می توان به موارد زیر اشاره کرد :

حالت پخش اسپری در ارتفاع متوسط mid-elevation spray application ))، حالت پخش اسپری در ارتفاع کم( low-elevation spray applicator ) وحالت پخش دقیق با انرژی کم(low energy precison application).

حالت آبیاری موضعی زیرسطحی (subsurface drip irrigation) ، به علت راندمان بالا با روش های ذکر شده قابل قیاس است.راندمان یکنواختی بالای آبیاری که منجر به تولید محصول و راندمان آب مصرفی بالا می شود ، بهترین وسیلة مقایسه روش های آبیاری برای مناطق و محصولات ویژه می باشد .

در آزمایشات مختلف محققان روشهای آبیاری LEPA ، MESA ،LESA ، SDI با 5 نرخ آبیاری ناقص(I0 ، I25 ، I50 ، I75 وI100) به صورت نسبت آب تهیه شده به مقدار آبیاری کامل برای گیاهان مختلف مورد ارزیابی قرار می گیرد ،که نرخ آبیاری کامل بر اساس ET پتانسیل محاسبه شده از ET گیاه مبنا و اعمال ضریب گیاهی محل تعیین می گردد.

براساس مطالعات انجام یافته عملکرد محصول و راندمان آب مصرفی( WUE ) در نرخ های I25 و I50 تحت روش SDI بیشتر از دیگر روش های آبیاری است و در روش LEPA معمولاً بیشتر از Spray ، اما از SDIکمتر می باشد . روند روش ها در نرخI100معکوس بوده و عملکرد محصول و WUE در روش Sprayبیشتر از LEPA و SDI می باشد . در نرخ آبیاری I75، نیز این مطلب صادق است .

قلمه زدن

مهدی بنی حسن

قلمه زدن

قلمه زنی روشی است برای تکثیر گیاهان که بر حسب نوع گیاه و استعداد ریشه‌زایی می‌تواند ساده باشد و یا برعکس نتیجه گیری از آن و یا ریشه‌دار کردن قلمه‌ها جز در شرایط استثنایی مثلا استفاده از برخی هورمونها مقدور نخواهد بود. بطور کلی استعداد ریشه‌زایی از گونه‌ای به گونه دیگر فرق می‌کند. عوامل موثر در قلمه زنی بستگی به زمان برداشت قلمه ، سن گیاه ، شرایط محیطی ، رعابت نکات بهداشتی و … دارد.

روشهای مختلف قلمه زنی

قلمه‌ها بر حسب مورد می‌تواند به صورتهای خشبی )چوبی) ، نیمه خشبی و علفی (سبز) ، قلمه برگ ، قلمه ریشه تهیه شوند:

قلمه علفی

این قلمه‌ها از شاخه‌های علفی و در حال رشد بطول 15 - 10 سانتیمتر برداشته می‌شوند و با نگهداری چند برگ جوان

(برگ 3 - 2 ) در بسترهای مناسب مانند شسته پاپیت - پرلیت انجام می‌شود. شرط موفقیت در قلمه‌های علفی آلوده نشدن آنها به امراض قارچی و حفظ رطوبت طبیعی با استفاده از نایلون یا شیشه روی آنها و نیز رساندن نور کافی به قلمه‌ها جهت انجام فتوسنتز و تامین مواد غذایی از طریق فتوسنتز توسط برگهای نگهداری شده می‌باشد. مانند شمعدانی ، داودی ، میخک و …

قلمه نیمه خشبی

در قلمه‌های نیمه خشبی وجود برگ همیشه ضروری نیست ولی نگه داشتن یک یا دو برگ کامل و یا نصف پهنک جهت ریشه‌زایی کمک می‌کند. در هر موقع از سال می‌توان این نوع قلمه را گرفت ولی اکثرا در اواخر بهار که شرایط برای ریشه دار کردن قلمه‌ها مساعد است. مانند داودی ، ختمی چینی ، زیتون ، مرکبات ، برگ نو و …

قلمه خشبی

 کاشت داشت برداشت لوبیا  Phaseolus  sp .

مهدی بنی حسن

مقدمه

لوبیابا نام انگلیسی Common Bean  از راسته   Rosales خانواده Leguminosae زیر خانواده Papilionidae شاخه Phaseolae  زیر شاخه Phaseoliae  و جنس Phaseolusمیباشد . بیش از پنجاه گونه از جنس Phaseolus  وجود دارد . لوبیا سازش خوبی با ارتفاعات  و مناطق مختلف در جهان دارد . و در 7 – 5/5 = PH می تواند كشت و زراعت شود .

الف -كاشت لوبیا

در ایران كاشت لوبیا معمولا در بهار و با تراكم ده سانتی متری و فواصل ردیف كاشت 50 سانتی متر انجام می گیرد .  

ب‌-         تناوب زراعی لوبیا

در سیستم زراعی بهترین تناوب زراعی لوبیا با غلات مانند گندم وجو می باشد. لوبیا ازت هوا را در خاك توسط باكتریهای مخصوص بنام Rhizobium phaseolie تثبیت می نماید كه باعث حاصلخیزی خاك می شود . باید توجه نمود كه لوبیا نباید با گیاهان غده ای و ریشه ای از جمله پیاز و سیب زمینی كشت شود زیرا احتمالآلودگی قارچی برای لوبیا زیاد خواهد شد .    

ت‌-         علف های هرز و كنترل آن

كنترل علف های هرز در لوبیا بسیار حائز اهمیت است و از سموم مختلف مانند ترفلان به میزان 5/1 در هزار قب از كاشت وی توان استفاده نمود از سموم علف كش بعد از كاشت در لوبیا هنوز اطلاعات دقیقی در دست نیست .  

ث‌-         روش های آبیاری

1-     آبیاری غرقابی  : این نوع آبیاری در مناطقی كه كشت بصورت سنتی انجام می گیرد , متداول است  برای انجام این روش آبیاری ابتدا مزرعه به قطعات كوچكی تقسیم و كرت بندی می گردد و سپس كرتها پر آب و غرقاب می شوند .  

2-     آبیاری نشتی : این نوع آبیاری در مزارعی كه كشت به صورت ردیفی و خطی انجام می گیرد مورد استفاده است  . در این روش از جوی و پشته استفاده شده كه باعث می شود آب بطور یكنواخت جریان یابد و از سله خاك جلوگیری گردد .

3-     آبیاری تحت فشار : بهترین روش آبیاری تحت فشار آبیاری بطری  Sprinkler می باشد كه آب بصورت قطراتی به روی زمین پاشیده می شود البته آبیاری های دیگر این روش مانند   Wheel Move و غیره تحت بررسی می باشد به هر صورت در این نوع آبیاری آب تحت فشار قرار گرفته و از نازل ها بصورت باران یا قطرات به روی مزرعه پاشیده می شود . روش بسیار مفیدی است و هزینه های كارگری را كاهش داده بخصوص از اتلاف آب جلوگیری می گردد .  

آغوز چیست؟

آغوز يك ماده حيات بخش است،مواد غذايي توليد شده از پستانداران مادركه تامين خوراك وحمايت از سيستم ايمني موجودتازه متولد شده را بر عهده داردو محتوي پروتئين هاي لاكتوفرين،موادمعدني ،ويتامين ها ،آنزيم ها و فاكتورهاي مهم رشد مي باشد درمجموع سيستم ايمني را ارتقاء مي بخشد .اين مواد مغذي همچنين تحريك كننده رشد سلول و تجديد قوا وارتقاء سلامتي حيوان نيز مي باشد. در دوره زندگي،توليد فاكتورهاي رشد و ايمني كه در مبارزه با بيماري والتهاب وارد شده بافت ها به ما كمك مي كند كاهش مي يابد.آغوز منبع غذايي با لقوه در ميان مواد غذايي حياتي است . كلستروم يا آغوز مجموعه اي از مكمل هاي بدست آمده از گاو مي باشد .گاو يك اهداء كننده مشترك آغوز بين پستا نداران مي باشد كه براي بيشتر آن ها قابل استفاده مي باشد. فا كتورهاي رشد وايمني در آغوزگاو همانند ساختار هاي مولكولي در آغوز انسان است. گاو هيچ گونه از فاكتورهاي رشد وحمايت كننده ايمني را مانند انسان از جفت دريافت نميكند و همه آن ها را بايد از آغوز دريافت كند گاوهاي شيري مي توانند شش گالن و حتي بيشتر آغوز توليد نمايندواين بدان معناست كه نياز گوساله هاي تازه متولد شده زياد است . آغوز به طور متوازن جمع آوري و در فرآيندهاي دقيق براي توليد مكمل پودر مي شود. منافع مكمل آغوز: نزديك شدن آلودگي و بيماريهاي تضعيف كننده مقدم يا همراه كاهش فاكتورهاي سيستم ايمني است .آغوز داراي فاكتورهاي قوي است كه عملكرد سيستم ايمني را به شكل مناسب بر مي گرداند و به ارتقاء فعاليت و توازن در فعاليت بيش از اندازه ي آن كمك مي كند . درمبارزه با ويروسها، باكتريها ،آلرونها ،سمها و مخمرها به بدن كمك مي كند آغوز همچنين فلور ميكروبي روده را متوازن و از هضم مناسب حمايت مي كند . نقش آغوز در برابر فاكتورهاي مخالف رشد: آغوز قابليت استفاده از چربي را افزايش مي دهد. سوختن چربي سوخت مناسبي براي بافت ماهيچه اي فراهم مي كند و در ايجاد و حفظ انعطاف ماهيچه ها كمك مي كند . آغوز توانايي بالقوه اي در حمايت از رشد سلول طبيعي و بازسازي بافت دارد .ممكن است به سلامتي بعد از سوختگي ،بريدگي و خراشيدگي شتاب دهد و جلوي آلودگي را بگيرد.به سلامتي رشد استخوان ،بافتهاي همبند ،پوست ،ماهيچه و بافت عصبي و به بازسازي rna dna و كمك مي كند و همچنين قند خون ،گلوكز و سطوح شيميايي مغز(سروتنين و دوپامين ) را متوازن ميكند. بهترين شكل مصرف آغوز كپسول و پودر است ،براي تقويت ايمني كپسولها مسيرهاي هضم را مهيا مي كند . طريقه مصرف دو تا چهار كپسول، دوبار در روز در يك ليوان پر آب در حاليكه معده خاليست مي باشد . مصرف آغوز در ناشتا و ميان روز بهترين نتيجه را دارد . مصرف پودر آغوز همچنين ممكن است براي بدن سازان و ساير كسانيكه احتياج به مصرف زياد آن دارند مفيد و مورد نياز باشد .بيشتر ورزشكاران بدنساز آغوز را در مقدار 20-5 گرم و يا بيشتر در روز مصرف مي كنند(براي افزايش حجم بدن وارتقاء رشد ماهيچه آغوز بهتر است 45-30 دقيقه قبل از كار مصرف شود ).