طرح توجیهی جیره نویسی نقشه کشی دامداری و کشاورزی

دانلود جدیدترین طرح های توجیهی مرغداری و گاوداری...

مقدمه :دانلود طرح توجیهی ساخت  و راه اندازی یک فارم مرغ تخمگذار  30000قطعه ای

برای دانلود جدیدترین طرح های توجیهی رشته کشاورزی گاو.دام.مرغ و قارچ  بر گزینه  دانلود کلیک کنید = دانلود طرح توجیهی

هزینه کمتر تولید بیشتر بحث اصلی اقتصاد است یعنی از نظر اقتصادی کاری بصرفه است که با کمــترین هــــزینه بیشترین تولید را داشته باشد .  در مورد دام و طیوراین مسئله مهمتر است چون مسئله بازار، روشهای مختلف نگهداری ، استرسها ، بیماریها ، تغذیه ، مکان نگهداری و... مطرح است . چون مرغ تخمگذار حساس است باید مکان نگــــهداری آن مناسب باشد یعنی از نظر تهویه ، حرارت ، دستـــــرسی به دان وآب ، بهداشت و...کمترین مشکل را داشته باشــــــــــد تا استرسها باعث کاهش تولید نشوند. 

سالنها را می توان براساس معیارهای زیـــرطبقه بندی نمود :
1-ازنظر شکل ظاهری
        - سالنهای باز
        - سالنهای بسته
2- ازنظر بستر وسیستم نگهداری
        - سالن با سیستم قفس
        - سالن با بستر پوشال
        - سالن با بسترنرده – پوشال
        - سالن با بستر تمام نرده
        - سالن با سیستم گودال عمیق
3- از نظر دوره پرورش
        - لانه مخصوص جوجه ها
        - لانه مخصوص نیمچه ها
        - لانه مخصوص مرغهای جوان
        - لانه مخصوص مرغهای تخمگذار

سالنهای مرغداری با سیستم باز:               

در این سالنها تهویه متکی به جریان طبیعی هواست ومشخصه  اصلی این سالنها وجود پنجره هائی دردیوارهای شمالی و جنوبــی   انهاست که به ازای هر 18-15متر مربع فضای کف یک متر مربع پنجره لازم است .

عرض سالن : باید در حدود2/12-8/9متر باشد.عریضترازاین درآب و هوای گرم بخوبی تهویه نمی شود وتجهیزات بیشتری لازم دارد ومشکلا ت بیشتری نیز دارد .

 طول سالن: زمین ،  تجهیزات وتعداد جوجه هائی که نگــهداری می شوند تعین کننده طول سالن می باشند.

ارتفاع سالن: بین پایه تا سقف باید در حدود4/2متــرباشد.در مناطق گرمسیر می توان 3 متردر نظرگرفت.سالنهای با سیستــم نرده ویا سالنهایی که محلی برای نگهداری کود درزیراحداث شده ا ست باید 3/4ارتفاع داشته باشند.

شکل سقف: معمولا شیروانی بوده وسایبانی ساختــه می شود که علاوه بر تامین سایه ازورود باران به داخل جلوگیری کند.

هواکش سقفی: می توان در سقف ان را نصب کرد.

فونداسیون و کف: پایه ریزی ان باید محکم باشدوبرای راحتی در شستن و حمل ونقل وسایل کف باید سیمان یا مواد مشابه باشد جهت سالنــها: باید درجهتی ساختــه شوندکه حداکثراستفــاده از  جریان طبیعی هوا و نورخورشید شود .

سالن مرغداری با سیستم بسته:اساس کلی سالن های باز و بسته مشابه است. سیستم کاملا بسته

وفاقد پنجره است و کلیه شرائط تا انجا کـه امکان دارد درحد طبیعی است. هوا از طریق کانالهائی وارد سالن شده و از طریق هواکــش خارج می شود. برای روشنائی ازلامپ استفاده می شود.عایق بندی خیلی مهم است. تهویه این سالنها مشکل اما گرم کردن آنها مشـــکل نیست . عرض سالن: چون تهویه مکانیکی است5/16-2/12 مترمناسب است وعریضتراز این تهویه مشکل است.

تهویه ،کاهش سطح به ازای هرپرنده ،کارگرکمتر، باروری بالاتردرمرغهای مادر، جمع آوری بهترمدفوع وبهداشت باعث گـــردیده تا ابداعاتی درسیستمهای نگهداری رخ دهد برهمین اساس درقالب سالن بازوبسته چندین نوع سالن دیگررا ساختند.
     1- سالنهای با سیستم قفس: دوران نگهداری مرغ تخمگذاربه سه مرحله پرورش ، رشد وتولید تقسیم می شود که ممکن است یک ، دو و یا هرسه مرحله در قفس نگهداری شوند.

مزایای قفس :
   - کنترل ، بهداشت ، واکسن ، دارو، انتخاب وحذف مرغها اسان است.
   - کوکسیدیوزوکرچی حذف می شود.
   - می توان تعداد مرغ بیشتری درواحد سطح نگهداشت.
   - مرغها غذای دقیق می خورند وریخت وپاش غذا کمتر است.
   - تخم مرغها تمیزتروشکستگی کمتری دارند.

معایب قفس:
    - سرمایه گذاری اولیه زیاد است. 
    - اگروسایل خودکار نباشد کارگر بیشتری نیازاست.
    - مرغها ازنظرفیزیولوزیکی وضعیت بدی دارند چون تحرک کمی دارند.
    - بدلیل عدم استفاده ازنورخورشید ومواد فضـای گردش خود مرغها کاملا وابسته به جیره هستند .       
    - لکه خونی تخم مرغها بیشتر می شود .
    - اثرعوامل محیطی روی مرغها زیاد است .

2- سالن با بستر پوشال: مرغها روی بستر پوشال نگهــداری می شوند. دراین سالنها لانه های تخمگذاری وجود دارد که مــرغ برای گذاشتن تخم واردان می شود.
 مزایا:
    چون مرغها بستررانوک می زنندکانی بالیسم کمتر می شودوکمتربا کمبود ویتامین های گروه ب مواجه می شوند. حرارت ناشی ازتخمیربسترکمک به گرم شدن لانه می کند. هزینه بسترکم است.
     معایب:
   - ابتلا به بیماریهای انگلی وعفونی زیاد است.
   - بعلت گردوغبارابتلا به بیماریهای تنفسی زیاد است.
   - نگهداری مرغ درواحدسطح محدودیت دارد.
   - تعویض بستر در هر دوره گران تمام می شود.

3- سالن با بسترنرده – پوشال:

مناســبترین نوع برای طیوری است که تخم مرغ کشی  تولید میکنندبخصوص جوجـــه برای گله های مادرگوشتی تا بهترجفت گیری  نمایند. گاهی بجای نرده از توری استفاده می شود که خوب نیست. حدود60% ازکف باید نرده و40% پوشال باشد. عرض نرده ها 5-5/ 2سانتیمتروفضای خالی بین انها 5/2سانتیمتربــــوده ودرجهت طول سالن نصب میگردند وارتفاع ان از کف باید 68سانتیمترباشد

  نرده ها راهم دروسط وهم درکناردیوارنصب می کنند.آبخوری ودانخوری روی بسترنرده ای قرارمی گیرند. لانه های تخمگذاری هم وجود دارند.                                     

مزایا:

- تعداد تخم مرغ بیشتری درواحد سطح تولید می شود زیرا سطــح مورد نیازپرنده کمتراست.

- تولید تخم مرغ هرپرنده بیشترازبسترتمام نردهای است.

- ازنظرتخم مرغ نطفه داربه بسترتمام نرده ای برتری دارد.

معایب:

- هزینه ان نسبت به تمام پوشال بیشتر است.

- تولید هرپرنده کمترازبسترتمام پوشال است.

- ازدحــام طیوردرقسمت نرده ای باعث افزایش تخم مرغ هــای کثیف می شود.         

4- سالن با بستر تمام نرده ای

سطح موردنیازبرای هرپرنده نسبت به بسترپوشال کــمتراست ولوازم ساخت نرده ، اندازه نرده و فاصله بین نرده ها همانند نرده بسترنرده – پوشال است. برای گله های تخمگذارومادرتخمگذاربسترخوبــی است ولانه تخمگذاری باید به اندازه کافی باشند.  

5- سالن با سیستم گودال عمیق:

سالن با ارتفاع زیاد نیزنام دارد. دراین سیستم دونوع سالن مورد بحث است یکی درطبقه فوقانی که قفسه یا نرده روی انست ودیگری در زیرقرار گرفته وسقف ندارد که کود دران انباشتـه می شود. این

گودالها 1/2مترارتفاع دارند که کود دران خشک می شود. اکثراین سالنها دارای سیستم بسته هستند وهـوا ازروزنه هائی واردسالن شده وپس ازگرم شدن توسط هواکش به گودال کشیده شده ورطوبت کود را جذب می کند. بعد ازپایان هر دوره کود تخلیه می شود اما گـــاهی تا 7ســـال درهمان گودال نگهداری می شود.

ساختمان مرغداری ازنظردوره پرورش:

1- لانه مخصوص جوجه ها یااطاق مادر:

دراین لانه جوجه یک روزه را تا 9-8هفتگی نـــــگه می دارند.

  2- لانه مخصوص نیمچه ها:

 بعداز6هفتگی جوجه ها به این لانه منتقل می شوند ومعمولا 6-4 هفته دراین لانه نگهداری می شود .

  3 - لانه مخصوص نگهداری مرغهای جوان :

از 12 هفتگی تا چند روز قبل از شروع تخم گذاری مرغـهای جوان در این لانه نگهداری می شوند  که لانه های انتظار هم می نامند .

4- لانه مرغ تخمی

چند روز قبل از شروع تخم گذاری مرغها را به این سالن منتقل میکنند وتا پایان دوره دراین سالن نگـهداری می شوند . امروزه برای صرفه جویی جوجه ها را تا روز اول تـخم گذاری در یک سالن نگهداری می کنند و فقط هنــگام شروع تخم گذاری انها را به سالن تولید منتقل می کنند .

.روش دانلود فایل :

دانلود طرح توجیهی  ساخت و راه اندازی یک فارم مرغ تخم گذار 30000 قطعه ای(بعد از دانلود نیاز به ویرایش قیمت  دارد)

دانلود طرح توجیهی گاوداری شیری 50 راسی(طرح جدید)

دانلود طرح توجیهی مرغداری تخمگذار 100 هزار قطعه ای (طرح جدید)

دانلود طرح توجیهی مرغ گوشتی 15000 هزار قطعه ای (طرح جدید)

آيا مي توان در خانه مرغ تخمگذار نگهداري کرد؟

آيا مي توان در خانه مرغ تخمگذار نگهداري کرد؟
مرغها جانوران کم خرجي هستند. اصلي ترين دغدغه در نگهداري مرغ، جاي آن است. مرغها را مي‌توان در قفس نگه داشت و در شبها نيز بر روي چوب خواب يا شاخه استراحت کنند و زير پاي آنها نيز مي‌توان کاه يا خاک اره گذاشت که با توجه به ميزان بالاي نيتروژن در مدفوع پرنده، به يک توده? کامپوزيت تبديل مي‌شود.

به نگهداري خروس نيازي نيست؛ چرا که مرغها بدون خروس هم تخم مي گذارند، اما اين تخمها نطفه نداشته و در نتيجه بارور نمي‌شوند. زرده ي تخم تازه خوش رنگ و براق بوده بالاي سفيده قرار مي‌گيرد. رنگ زرده متغير است و شدت رنگ آن به ميزان زانتوفيل (Xanthphyll) -رنگدانه اي که در گياهان سبز و ذرت وجود دارد- بستگي دارد. زانتوفيل همچنين عامل رنگ زرد پوست و پاي مرغ مي‌باشد. رنگ زرده به منبع زانتوفيل نيز وابسته است و از زرد تيره تا نارنجي دو نوسان مي‌باشد.

اگر مرغان چرا کننند و يا در جيره? انان سبزيجات باشد کيفيت تخم انها طبق استانداردهاي وزارت کشاورزي آمريکا (يو اس دي اي) تفاوت مي‌کند. بارب گورسکي، کشاورز اهل پنسيلوينيا، تعدادي از تخم مرغهاي خود را که بصورت مزرعه‌اي نگهداري مي‌شوند، در اختيار تحقيقات يو اس دي اي قرار داد. طبق نتايج اين تحقيقات اين تخم ها داراي 34% کلسترول کمتر، 10% چربي کمتر، 40% ويتامين اي بيشتر، دو برابر اسيد چرب امگا6 و 4 برابر امگا3 نسبت به استاندارد يو اس دي اي بودند

در حاليکه جيره? مرغداريهاي بزرگ را بايد از نظر تجاري ثابت نگاه داشت، مرغان خانگي را مي‌توان با سبزيجات که عاري از سم هستند، براحتي تغذيه نمود. مرغ مي‌تواند به دنبال علفها، دانه ها، حشرات و ... در محيط باز بگردد. مرغ را همچنين مي‌توان با پوست تخم مرغ خرد شده (البته با رعايت درصد مناسب)، غذاهاي استفاده نشده مثل ته مانده‌ها و مواد غذايي کهنه اما نه فاسد تغذيه نمود. دادن خرده نان، ميوه، اشغال سبزي، شير مازاد بر نياز و پرهيز از تغذيه آنها با موادي مثل پوست سيب زميني (که هضم ان براي مرغ مشکل است) و يا هر چيز فاسد و گنديده، مواد داراي بو و طعم تند مثل سير و پياز يا ماهي توصيه مي‌شود.

مي‌توان گنبد بزرگي در بيرون خانه براي نگه‌داري مرغ و خروس ساخت. به شکل عجيبي، اين گنبد محکم است و حتي مي‌توان از آن بالا رفت بدون آنکه تکان بخورد.

ما اتاقک پلاستيکي کوچکي (به ارتفاع 210 و به طول 180 و به پهناي 240 سانتي‌متر) کنار گنبد قرار داده‌ايم و سه ستون را براي ايجاد در (بين گنبد و اتاق) برداشته‌ايم. دور گنبد توري مرغي کشيده شده و اين توري تا اتاقک امتداد يافته است به طوري که اتاقک به عنوان درب ورود و خروج عمل مي‌کند و مانع فرار مرغ و خروس‌ها مي‌شود.

روکش پلاستيکي (به کمک طناب‌کشي) روي گنبد کشيده شده تا رويه‌ گنبد را آب‌بندي کند. همانطور که در تصاوير مشاهده مي نماييد، پرنده‌هاي کوچک در قسمت بالايي گنبد و مرغ و خروس‌ها در قسمت پاييني آن زندگي مي‌کنند.

يکي از خصوصيات فيزيولوژيکي و طبيعي پرندگان پرريزي است که پس از يک سال تخمگذاري شروع مي شود . در اين موقع مرغ پرهاي خود را از دست داده و به جاي آنها پرهاي جديدي ظاهر مي شود .اين عمل حدود ? ماه به طول مي انجامد و در اين مدت ، تخمگذاري مرغ متوقف مي شود زيرا پروتئين مصرفي براي نگهداري و رشد پرها و نيز توليد تخم کافي نخواهد بود ، لذا تخمگذاري متوقف گشته تا پروتئين مصرفي صرف رشد پرهاي جديد شود .
يک مرغ تخمگذار خوب پرريزي را تا ?? ماه پس از شروع تخمگذاري شروع نمي کند و اين مرغان ممکن است در زمان پرريزي به تخمگذاري ادامه دهند ولي توليد آنها کمتر از زماني است که پرريزي ندارند . بر عکس مرغاني که تخمگذار نيستند پرريزي را ? تا ? ماه پس از سن بلوغ شروع مي کنند و در دوره پرريزي آنها نيز بيش از دو ماه طول مي کشد . پاره اي از عوامل محيطي باعث مي شود که پرريزي زودتر از زمان معمول خود شروع شود که از آن ميان ?- افزايش حرارت محيط ?- کاهش در مصرف آب و غذا به هر دليل ?- کاهش ساعات نور و ?- وجود انگلها و جابجائي گله را مي توان نام برد . ريختن پرها به ترتيب معيني صورت مي گيرد بدين ترتيب که ابتدا پرهاي سر و گردن سپس بدن و بالها و نها يتا” پرهاي دم ريخته مي شود . پرها قبل از ريخته شدن طراوت و شفافيت خود را از دست داده و پژمرده مي گردند .
پرريزي مصنوعي را معمولا” کساني انجام مي دهند که مي خواهند گله را براي سال دوم تخمگذاري نگهداري کنند ولي اکثر مرغداران چه توليد کنندگان تخم مرغ و چه دارندگان مرغ مادر گله خود را براي سال دوم نگهداري نمي کنند زيرا اولا” در سال دوم توليد به اندازه سال اول نيست ، ثانيا” مصرف خوراک نسبت به سال اول بالا مي رود ، ثالثا” در تمام مدت پرريزي که دو ماه بطول مي انجامد بدون اينکه توليدي وجودداشته باشد بايستي به آنها غذا داد ، بعلاوه باروري و جوجه دهي در سال دوم نيز کاهش مي يابد .
براي اينکه مرغي را به پرريزي وادار کرد بايستي آب و غذا را در روز اول از دسترس مرغ خارج نمود . در روز دوم فقط اب داده مي شود و دو سه روز بعد بجاي غذا از سبوس يا هر غذاي حجيم ديگر استفاه مي شود . مرغ ها در روز بايد دو بار تغذيه شوند . اين عمل تا موقعي که ? پر اوليه ريخته شود ادامه مي يابد و پس از آن به تدريج غذاي معمولي داده مي شود .
علاوه بر اين روش با کاهش مقدا ر نمک جيره و يا مصرف مقادير زياد روي (Zn) (?????تا ????? قسمت در ميليون ) مي توان پرريزي اجباري را بوجود آورد . روشهاي بکار برده شده براي پرريزي شامل :
?- محدوديت آب و غذا
?- تزريق پروژسترون (mg40)
3- مصرف ? کلرو دلتا – ?? استوکسي پروژستون(در مقادير مختلف ) .
?- مصرف ????? قسمت در ميليون روي
تمام روشها بطور مؤثر باعث شروع پرريزي مي گردد . کاهش درصد پروتئين پرريزي را شدت مي بخشد . کيفيت تخم مرغ در مرغهائي که وادار به پرريزي شده اند ، پس از شروع تخمگذاري مجددا” بالا رفته ولي پس از ? تا ? ماه دوباره کاهش مي يابد . آزمايشات نشان داده اند که واحدها و[?] که در شروع مجدد تخمگذاري در سال دوم حدود ?? بود پس از ? ماه تخمگذاري مجددا” به ?? رسيد .
پرريزي اجباري :
وادار کردن مرغ به پرريزي قبل از زمان طبيعي اصطلاحا” پرريزي اجباري [?] نام دارد . هدف از اين کار يکي به علت پايين بودن قيمت تخم مرغ دربازار است که معمولا” دو ماه زودتر از زمان طبيعي مي توان مرغ را وادار به پرريزي نمود تا در فصلي که قيمت تخم مرغ بالاتر مي رود مرغ ها توليد مجدد داشته باشند . دليل ديگر پائين آمدن کيفيت تخم مرغ و پوسته آن است که براي بهبود کيفيت تخم ها مرغ را وادار به پرريزي مي کنند . بعد از شروع مجدد تخمگذاري کيفيت تخم مرغ بالا مي رود .
افزودن يد به جيره باعث کاهش تخمگذاري مي شود و اگر مقدار يد اضافه شده به ???? فسمت در ميليون برسد توليد کاملا” متوقف مي گردد . يک هفته پس از قطع يد در جيره تخمگذاري به حالت اوليه بر مي گردد . با کاهش توليد پرها ريخته نمي شود ولي بعضي از مرغ هاي بالغ پرريزي را از خودشان مي دهند . تخمک هاي کامل در تخمدان مرغ ها مشاهده مي شود ، ولي تخمک اندازي صورت نمي گيرد . با مصرف يد وزن تخم مرغ ها کاهش مي يابند ، ولي سه هفته پس از قطع مصرف يد وزن تخم مرغ ها بحالت طبيعي مي رسد . مصرف يد تأثيري در باروري نداشته ولي در اثر آن تلفات جنيني ، کاهش جوجه دهي و تأخير در خروج جوجه ها مشاهده مي گردد .
مصرف جيره بدون نمک نيز سبب کاهش در مصرف غذا و وزن بدن و همچنين کاهش تخمگذاري مي گردد . دستگاه توليد مثل مرغ هاي تغذيه شده با جيره اي فاقد نمک نسبت به گروه شاهد ، ?? درصد تحليل رفته بنظر مي رسد . پس از توقف تخمگذاري ، توليد تخم مرغ و وزن آن در مرغهاي وادار شده به پرريزي بيشتر از گروه شاهد است.کيفيت پوسته و کيفيت داخل تخم مرغ در مرغهاي تغذيه شده با جيره فاقد نمک بهتر از گروه شاهد است .

دلايل توقف توليد تخم مرغ در مرغ هاي تخم گذار

در گله هاي تخم گذار چندين دليل براي کاهش يا توقف توليد تخم مرغ وجود دارد که از مهم ترين آنها مي توان به موارد زير اشاره نمود:

· کاهش طول روز
مرغ ها نسبت به تغييرات طول روز حساس هستند، بويژه وقتي که اين تغييرات به هنگام توليد تخم مرغ رخ بدهد. کاهش طول روز موجب کاهش توليد تخم مي شود. در اواخر تابستان و پاييز که طول روز کم است، توقف توليد تخم مرغ به ضرر مرغدار خواهد بود. توليدکنندگان تجاري تخم مرغ از بروز اين مشکل جلوگيري مي کنند و با استفاده از نور مصنوعي در فصول مختلف سال سيکل توليد تخم مرغ را در گله ها حفظ مي کنند.
قاعده رايج طول روز روشنايي در گله هاي تخم گذار اين است : " کل طول روشنايي در روز، چه از طريق مصنوعي و چه از نور طبيعي، نبايستي از بلندترين روز طبيعي سال کوتاه تر باشد" .
بر اين اساس مقدار نور مصنوعي مورد نياز در تابستان حداقل و در زمستان حداکثر مي باشد.

· تغذيه نامناسب
مرغ ها براي حفظ توليد به جيره کافي و بالانس شده نياز دارند. هر تخم مرغ حاوي مقدار مشخصي از پروتئين و انرژي مي باشد که بايستي در جيره غذايي مرغ وجود داشته باشد. انرژي پايين خوراک يا عدم تعادل اسيد آمينه ها موجب کاهش توليد تخم مرغ خواهد شد. پوسته هر تخم مرغ تقريباً حاوي 2 گرم کلسيم مي باشد. اسکلت نژادهاي جديد مرغ تخم گذار حاوي 20 گرم کلسيم مي باشد، لذا يک تخم مرغ 10% کل کلسيم بدن يک مرغ را دارا مي باشد.
هر چند ذخاير اسکلت بدن مرغ در تامين کلسيم مورد نياز فرايند سنتز تخم مرغ کمک مي کند اما در صورت ناکافي بودن کلسيم در جيره غذ ايي، اين ذخاير سريعاً تمام مي شوند و در اين شرايط توليد متوقف مي شود.براي حفظ توليد تخم مرغ بايستي تعادل مواد مغذي جيره فراهم و نيازهاي بدن مرغ تامين شود، اندازه مناسب ذرات سنگ آهک و صدف در تأمين نياز مرغ نقش مهمي دارند. جيره مرغ يا منبع کلسيم غذا بايد مناسب احتياجات غذايي مرغ باشد.
در برخي مواقع مخلوط کردن ترکيبات مختلف جيره باعث کاهش يک جزء از آن مي شود مثلاً بهنگام ميکس کردن جيره ممکن است نمک هدر رود. ناکافي بودن نمک جيره غذايي موجب توقف توليد تخم مرغ مي شود. کيفيت آب آشاميدني از نظر وجود مواد معدني بويژه سديم در تداوم تخم گذاري بسيار مهم است.

· کرچي
در برخي از نژادهاي مرغ حالت کرچي مشاهده مي شود يعني مرغ تمايل به خوابيدن روي تخم مرغ ها و تبديل آنها به جوجه ها دارد. با شروع اين حالت تخم گذاري متوقف مي شود. اغلب در حالتيکه تخم مرغ ها در داخل آشيانه تجمع يابند اين حالت بروز ميکند. اين مشکل اغلب در فصل بهار رايج است، در شرايطي که طول روز بطور طبيعي در حال افزايش مي باشد و تخم گذاري مرغ تحريک مي شود.
براي جلوگيري از بروز اي مشکل بهترين راه جمع آوري بهنگام تخم مرغ ها (حداقل يکبار در روز) مي باشد. جمع آوري روزانه تخم مرغ ها علاوه بر اين مزيت، براي سلامتي و حفظ کفيت تخم مرغ هاي خوراکي نيز حائز اهميت مي باشد.

· تولک
پس از ماهها تخم گذاري مرغ پرريزي مي کند که ب اين عمل تولک مي گويند. در اين هنگام تخم گذاري متوقف مي شود. در اين دوره استراحت مرغ، با ريختن پرهاي قديمي، پرهاي جديد جايگزين آنها مي شوند. همزمان بافت دستگاه توليدمثلي مرغ نيز نوسازي مي شود و به هنگام بازگشت به تخم گذاري، توليد بالا و کيفيت تخم مرغ ها عالي خواهد بود.
در شرايط طول روز طبيعي، با تغيير فصل عمل تولک انجام مي گيرد و معمولاً در فصل پاييز پس از اينکه به علت کاهش طول روز مرغ ديگر تخم نمي گذارد، عمل پرريزي شروع مي شود. در اين اوضاع، کل مرغ هاي گله تقريباً همزمان تولک مي شوند. اما، در شرايط نور مصنوعي، مرغ در هر موقع از سال ممکن است تولک شود و همزماني تولک در کل گله مشاهده نمي شود در اين حالت مرغ بايستي سريعاً به تخم گذاري برگردد.

· سن
يک مرغ مي تواند سالها زنده بماند. مرغ هاي مسن سرانجام توانايي تخم گذاري را از دست مي دهند چرا که دستگاه توليد مثل آنها ديگر توانايي فعاليت زياد را نخواهد داشت.

· بيماري
بسياري از بيماري هاي طيور، تخم گذاري را تحت تاثير قرار مي دهند. ممکن است علائم بيماري در مرغ مشاهده نشود. به هنگام مشکوک شدن به بيماري بايستي سريعاً با دامپزشک مشورت نمود. تشخيص بهنگام برخي از بيماريها به درمان سريع آنها کمک شاياني مي کند. در برخي از بيماري هاي ويروسي از قبيل آنفلوانزاي مرغي، تشخيص بهنگام بيماري از تلف شدن کل گله هاي ناحيه درگير شده و انتقال ويروس بيماري به انسان جلوگيري مي نمايد.

کلسيم مورد نياز مرغهاي تخمگذار
براساس تحقيقات به عمل آمده کلسيم مورد نياز گله هاي تخمگذار طي هشتاد و پنج سال اخيرمرتبا تغيير يافته است در صورت تغذيه گله هاي تخمگذار با دان حاوي کلسيم ناکافي بيشاز 150 نوع علايم کمبود کلسيم بروز مينمايد که مي توانند موجب کاهش توليد شوند . مهمترين مانع در زمينه تعيين مقدار کلسيم تغييرمقدار مورد نياز کلسيم است که به نظرمي رسد مرتبا تغيير مي يابد به طوري که بر اساس تحقيقات به عمل آمده از سال 1944 تاسال 1984 مقدار کلسيم 65 درصد افزايش يافته و از روزانه 27/2 به 75/3 گرم براي هرمرغ رسيده است طبق گزارش هاي موجود ميانگين کلسيم مورد نياز روزانه در دهه سالهاي 1940 ، 1960 ، 1970 ، 1980 به ترتيب 44/3 ، 14/4 ، 44/4 و 07/5 گرم براي هر مرغبوده است . اين تغييرات نشانگر مشکلات و اهميت تامين ميزان کلسيم مورد نياز گله هايتخمگذار مي باشد در حقيقت با توجه به اطلاعات فوق اين سوال پيش مي ايد که آيااحتياجات دام مرغ براي کلسيم تغيير نموده يا اينکه عقايد متخصصين تغذيه تغيير پيداکرده است زيرا حتي در طول سالهاي 1960- 1940 تعداد زيادي از متخصصين روزانه بيش ازچهار گرم کلسيم را براي هرمرغ توصيه مي نمودند در اينجا متذکر مي گردد که مقاديرتوصيه شده براي کلسيم در اين مقاله براساس تفسير مولف از تحقيقات گذشته تجربياتعملي و تحقيقي که اخيرا در دانشگاه صورت گرفته استوار مي باشند .

تغيير فرمول دان نيمچه هاي پولت به دان مرغ تخمگذار

هر گاه تغيير فرمول دان نيمچه ها يا دان پيش تخمگذاري که داراي 1 تا 2 درصد کلسيم مي باشدبه دان مرغ تخمگذار که بايد داراي 75/3 درصد کلسيم باشد مدت 7 روز بعد از توليد اولين تخم مرغ تاخير بيفتد مقداردان مصرفي و چربي بدن و چربي کبد مرغ به طور معني داري افزايش يافته ، کيفيت پوسته در تخم مرغ پولتهايي که زودتر رسيده اند کاهش مييابد . همچنين آزمايشهاي بيشتر نشان داده اند که وزن استخوان و قدرت شکنندگي آنهاتا 40 درصد کاهش مي يابد با توجه به اينکه جبران کمبود کلسيم در مرحله پيک توليدبراي پولت هايي که در چنين وضعيتي به مرحله توليد تخم مرغ مي رسند حتي پس از دريافت مقادير کافي کلسيم مشکل است بنابراين تاخير در تغيير فرمول دان پولت ها به دان مرغتخمگذار حتي براي چند روز ميتواند علل وقوع برخي از اختلالات استخواني وتلفات غيرطبيعي را که گاهي درست قبل از توليد تخم مرغ و در مرحله توليد حداکثر تخم مرغ مشاهده مي شوند توجيه نمايد .

زمان تغيير جيره پولت به جيره تخمگذار

به منظور آنکه پولت ها قادر به ذخيره مقادير کافي ازکلسيم درمغزاستخوانهاي خودباشند تقريبا 14-7 روز قبل از گذاشتن اولين تخم مرغ به مقادير بالاي کلسيم نياز دارند بلوغ جنسي مرغ معمولا در 18 هفتگي ظاهرمي شود به هر حال با توجه به ادامه تمايل صاحبان گله هاي مرغ تخمگذار براي ايجاد بلوغ زود رس توليد کنندگانبايد به منظور حصول اطمينان ازتغيير جيره پولتها به جيره تخمگذاري قبل از شروع تخمگذاري گله را به طور مستمر مورد بازديد قرار دهند شرکت هاي لاين پيشنهاد مي کنداستفاده از جيره پيش تخمگذاري حاوي 2% کلسيم از سن 17-16 هفتگي و جيره تخمگذار ازسن 18 هفتگي آغازشود .

مقدار کلسيم دان مرغ از شروع انتقال به سالنهاي تخمگذار تامرحله توليد حداکثر تخم مرغ

با شروع تخمگذاري مقدار مصرف غذا سريعا تغيير مي يابد ولي تغيير فرمول دان براساس ميانگين دان مصرفي معمولا تامرحله حداکثر توليد ضروري نمي باشد به عنوان مثال زماني که پولتهاي داراي تخم مرغ سفيد به مرحله توليد مي رسند مقدار دان مصرفي ممکن است روزانه فقط 80 گرم باشد کهدر اين صورت مقدار کلسيم جيره قاعدتا بايد به 69/4 درصدافزايش يابد تا روزانه به طور متوسط 75/3 گرم کلسيم به هرمرغ برسد با اين حال افزايش ميزان کلسيم جيره به 69/4 درصد ضروري نمي باشد زيرا در اين مرحله بسياري از مرغهاي گله هنوز توليدينداشته و مرغهايي نيز که شروع به توليد کرده اند دان بيشتري نسبت به ساير مرغهامصرف خواهند نمود . بنابراين حتي اگر ميانگين مصرف روزانه کلسيم کمتر از 75/3 گرمبراي هر مرغ باشد مرغهاي جوان در حال توليد هنوز مي توانند احتياجات خود را تامين کنند مقدار ذخيره کلسيم پوسته تخم مرغ پيش از رسيدن به مرحله حداکثر توليد تقريبا 5درصد کمتر از مقدار آن در بعد از مرحله حداکثر توليد مي باشد در اکثر موارد جيره حاوي 75/3 درصد کلسيم براي گله هاي تخمگذار قبل از رسيدن به مرحله پيک توليد کافياست .

مقدار کلسيم مورد نياز مرغ از مرحله حداکثر توليد تا پايان دوره تخمگذاري

براي حصول اطمينان از داشتن تخم مرغهايي با بهترين کيفيت پوسته توصيه مي شود که پس از رسيدن به مرحله پيک توليد مرغهاي تخمگذار تا سن 36هفتگي روزانه حداقل 75/3 گرم از 52-37 هفتگي روزانه 4 گرم و از 53 هفتگي 25/4 گرم کلسيم مصرف کنند درمرغهاي مسن تر يا مرغهايي که پوسته تخم مرغهاي آنها دچار نقص ميباشد ميتوان بر حسب سن مرغ و شدت ونوع نقص پوسته ، ميزان دريافت کلسيم را روزانه تايک گرم بيش ازمقادير توصيه شده افزايش داد . زماني که درصد توليد در فواصل ماهيانه را در مقدار کلسيم موجود در پوسته تخم مرغ ضرب کنيم ميتوان ديد که ميانگين مقدارکلسيم ذخيره شده روزانه در پوسته تخم مرغ درمرحله حداکثر توليد بيشتر از ساير مراحلاست ميانگين مقدار کلسيم ذخيره شده روزانه در پوسته تخم مرغ برحسب سن مرغ کاهش مييابد بنابراين به صورت منطقي مقدار کلسيم مورد نياز گله مرغ تخمگذار و هر مرغ به طور انفرادي در مرحله پيک توليد تخم مرغ در بالاترين سطح بوده وسپس به تدريج کاهشمي يابد با اين حال در حقيقت کلسيم مورد نياز هر مرغ براي هر تخم مرغ مشخص عملاباافزايش سن مرغ کاهش نمي يابد توانايي مرغ جهت ذخيره سازي کلسيم براي تشکيل پوسته تخم مرغ محدود مي باشد همچنين مقدارکلسيم ذخيره شده در پوسته تخم مرغ به تدريج بابالا رفتن سن مرغ تا حدکمي افزايش يافته و ممکن است کارايي و جذب و بکارگيري کلسيم در بدن مرغ کاهش يابد بنابراين بابالا رفتن سن مرغ مقدار کلسيم مورد نياز مرغهاعملا افزايش مي يابد در نتيجه مي توان بر اين نکته تاکيد کرد که حتي با وجود اينکه کلسيم يکي از ارزانترين مواد تشکيل دهنده جيره مرغهاي تخمگذار مي باشد در صورت استفاده نامناسب از آن مي تواند پرهزينه ترين مواد محسوب گردد تغذيه مرغهابا کلسيم ناکافي مي تواند هزنيه دان ، ميزان دريافت غذا ، وزن بدن مرغ ، مقدار وزن و چربيکبد و چربي بدن ، نقايص پوسته تخم مرغ و اختلالات استخوان بندي را افزايش دهد تماماين موارد مي توانند تاثيرنامطلوبي درتوليد تخم مرغ ومقدار سود توليد کننده داشته باشند .

مديريت مرغان مادر از لحاظ دوام تخمگذاري

نقطه شروع براي تخمگذاري مطلوب پيک ( اوج تخمگذاري ) خوب است و پس از آن هدف به حداقل رساندن کاهش ميزان تخمگذاري در طي باقيمانده دوره تخمگذاري است. توجه به نکات زير در مديريت ماده ها براي دوام تخمگذاري داراي اهميت مي باشد:اولين نکته تهيه شرايط مطلوب درمحل تخمگذاري و به حداقل رساندن استرس ها و فشارهاي وارده بر مرغ تخمگذاري مي باشد.

مسايلي همچون فضاي دان خوري و آب خوري ، لانه هاي موجود و تعداد لانه هايي که به ازاي هر مرغ وجود دارد ، تعداد مرغ ها در ارتباط با تجهيزات موجود ، ارتفاع نرده ها ( ارتفاع ناحيه اي که با Slat پوشيده شده ) تهويه و عدم هواي مرده ، کيفيت کاه ، مديريت آب ، توزيع غذا و دماي اتاق همگي مهم مي باشند.

يک مرغداري که کار خود را در زمستان آغاز مي کند و در تابستان به کار خود پايان مي دهد مطلوب است که دماي سالن از 18 به 25 درجه سانتي گراد در طول دوره افزايش يابد و مصرف غذا بايد به % 90 – 92.5 ميزان غذاي تخصيص يافته در زمان پيک تخمگذاري کاهش يابد و براي مرغداري ديگري که کار خود را در تابستان شروع کرده و در زمستان خاتمه مي دهد دما بايد از 25 به 18 درجه سانتي گراد و مصرف غذا به % 5/98 - 97 ميزان تغذيه در زمان پيک تخمگذاري بايد کاهش يابد.

نکته دوم فاکتورهاي مرتبط با خود مرغ است که از جمله آنها مي توان به موارد زير اشاره نمود : مسايلي همچون يکنواختي ، وضعيت نوک ، پوشش پر ، نسبت جفت گيري ، ميزان گوشت و وضعيت پاها و کف پا مي باشد.

يک گله خوب ( نمره ) پرهايش بين 2 ، 3 است وپردرآوري ضعيف نيازهاي غذايي را به ميزان بيش از 10 گرم به ازاي هر مرغ در هر روز افزايش مي دهد.مديريت وزن مرغ فقط مربوط به دوران پرورش نمي شود بلکه در تمام طول دوران تخمگذاري بايد ادامه داشته باشد.

مديريت خوب وزن مرغ ها ، ارتباط با مديريت وزن مرغ درزمان پرورش ، وزن مرغ در زمان شروع تخمگذاري ، وزن مرغ در زمان پيک تخمگذاري ، وزن کردن دقيق هفتگي و نظارت بر افزايش هفتگي وزن بدن دارد. طي بررسي ها مشخص شده است که افزايش هفتگي وزن بدن بعد ازهفته 30 ام بايد 30-20 گرم باشد. افزايش بيش از اندازه وزن منجر به ذخيره نامطلوب چربي خواهد شد و افزايش بسيار اندک وزن خطر ريختن پرهاي مرغ ها را به دنبال دارد.

اما در مورد مديريت نوري تحريک نوري زود هنگام اثرات منفي بر روي دوام تخمگذاري خواهد داشت. مطلوب ترين حالت اين است که اولين افزايش نوري در هفته 18 يا 20 ام انجام شود. نتايج نشان مي دهد که افزايش طول روز اثر اندکي بر روي ميزان توليد تخم در زمان تخمگذاري دارد.

تغذيه مرغ تخمگذار امر مهمي است و دست يابي به ميزان تغذيه يکسان بستگي زيادي به سطح توليد تخم مرغ ، وزن بدن مرغ ، شرايط ماده ها ، توليد وزن تخم مرغ ، يکنواختي مرغ ها ، شرايط جايگاه و ميزان تخصص و تجربه کارکنان مرغداري دارد. تغذيه بيش از حد منجر به تشکيل فوليکول هاي بسيار بزرگ مي گردد که بويژه در زمان تخمگذاري بيشترين خطر را دارد. بعد از40 هفتگي بحران تغذيه کاهش مي يابد و بعد از 50 هفتگي تغذيه از نظر هزينه مهم به نظر مي رسد.

فاکتور هاي استرس زا هم مهم است ، ازجمله اين فاکتورها نوسانات دماي جايگاه ، نسبت جفت گيري و خشونت نرها ، انگل هاي مثل کنه هاي قرمز و کرم ها و بيماري هايي مثل برونشيت عفوني و پنوموويروس عفوني پرندگان و لارنگوتراکئيت عفوني و وباي مرغي وکلي سپتسمي مي باشد.

مرغ بصورت طبيعي از ? تا ?? سال، بسته به نژاد، عمر مي‌کند.[??] در مرغداري تجاري يک جوجه گوشتي تا قبل از کشتار تنها شش هفته زندگي مي‌کند.[??] جوجه‌هاي نيمه گوشتي و پرورش يافته در محيط باز تا ?? هفته هم نگهداري مي‌شوند. مرغهاي تخمگذار هم تا يک سال حدود ??? تخم گذاشته و پس از آن توانايي آنها در تخمگذاري کاهش مي‌يابد و به کشتارگاه فرستاده مي‌شوند تا از آنها در غذاي بچه، حيوانات خانگي، پاي و غذاهاي پرورده استفاده شود.[??] بر اساس کتاب رکوردهاي گينس، پيرترين مرغ جهان در سن ?? سالگي بر اثر مشکل قلبي مرد.[??]

خروس را مي‌توان از تاج آن تشخيص دادخروس را مي‌توان از رنگ تندتر آن نسبت به مرغ و پرهاي بلند دم و همچنين پرهاي نوک تيز گردن و کمر از مرغ تشخيص داد. با اين حال در برخي نژادها مانند سبرايت مرغ و خروس تفاوت بسيار اندکي دارند. خروس را همچنين مي‌توان با دقت در بلندي تاج و سيخک (برآمدگي نيزه مانند در پاي مرغ) از مرغ باز شناخت. در بعضي نژادها و نژادهاي دورگه مرغ و خروس را از رنگ آنها مي‌توان تميز داد. در مرغ بالغ گوشت بالاي سر (تاجcomb/cock's comb) و همچنين زائده? زير حلقوم پرنده (wattleزيرحلقوم) اندکي رشد مي‌نمايد . در اکثر نژادها رشد تاج و زيرحلقوم در خروسها بيشتر از مرغان است. در برخي نژادها هم پرهايي اضافه در ناحيه صورت و غبغب پرنده مي‌رويد که ناشي از يک تغيير ژنتيکي بوده و به آن ريش (beard/muff) گفته مي‌شود.

مرغها توانايي پريدن براي مسافتهاي بلند و طولاني را ندارند، اما در نژادهاي سبکتر مي‌توانند که بر روي نرده و يا شاخه‌ها، جايي که بطور طبيعي استراحتگاه آنهاست، بپرند. مرغها معمولا عمل پريدن را براي جستجو و يا اجتناب از خطر انجام مي‌دهند.

مرغها اجتماعي بوده و گله‌اي زندگي مي‌کنند. مرغها در درون خود يک نوع سلسله مراتب (pecking order) دارند که در آن عده‌اي از پرندگان در بدست آوردن غذا و محل استراحت برتري دارند. برداشتن مرغ و خروسها از گله سبب اخلال در اين نظم مي‌شود تا دوباره سلسله مراتب جديد برقرار شود. افزودن پرندگان جديد-بويژه پرندگان جوان- به گله معمولا موجب نزاع و ايجاد جراحت مي‌شود.[??]

ماکيانها معمولا تمايل دارند که در جايي تخمگذاري کنند که از قبل در آنجا تخم بوده باشد و تخمهاي آشيانه‌هاي اطراف را نيز به محل خود انتقال مي‌دهد. گاهي نيز بر سر تخمگذاري در يک محل خاص بسيار لجوج و يکدنده مي‌شوند. بسيار اتفاق مي‌افتد که دو مرغ بر سر جاي تخمگذاري با هم درگير شده و حتي اگر محل کوچک باشد بر روي هم تخم مي‌گذارند.

خروسها به منظور اعلام حضور به خروسهاي رقيب بانگ (اذان) مي‌زنند. اين عمل مي‌تواند به علت تغييرات محيط هم باشد. مرغها نيز پس از تخمگذاري و يا براي صدازدن جوجه‌هاي خود قدقد مي‌کنند.

در سال ???? دانشمنداني که بر روي پيشينه پرندگان تحقيق مي‌کردند به يک ژن پس مانده-talpid? برخوردند که در دوران جنيني عامل شکل گيري دندانها در فک مي‌باشد؛ شبيه آنچه در فسيلهاي پرندگان ديده شده‌است. جان فالن ناظر اين پروژه اظهار مي‌دارد که:"... مرغها تحت شرايطي خاص توانايي دندان درآوردن را حفظ کرده‌اند... ."[??]

دستگاه جوجه کشي مصنوعيجوجه کشي [ويرايش]
در طبيعت اکثر پرندگان پس از يک دوره? تخمک‌گذاري(clutch)، بر روي تخمهاي خود خوابيده تا تبديل به جوجه شوند. اغلب مرغهاي خانگي هم اين عمل را انجام مي‌دهند که به اين حالت به اصطلاح کرچي گفته مي‌شود.يک مرغدار مي‌تواند با گذاشتن تخم مصنوعي در لانه، مرغ را تشويق به کرچ شدن نمايد و يا بالعکس، با قرار دادن لانه در ارتفاع و توري سيمي کردن کف لانه از کرچي مرغ ممانعت بعمل آورد. مرغ کرچ تخمگذاري را قطع نموده و بر جوجه کشي (incubation) تمرکز مي‌کند (هر دوره clutch معمولا از ?? تخم تشکيل مي‌شود). مرغ کرچ بر سر جاي خود و بر روي تخمها مي‌خوابد و در صورت ايجاد مزاحمت اعتراض خود را با سر و صدا و بلند کردن پرهاي خود نشان مي‌دهد و تنها بمدت کوتاهي براي خوردن و آشاميدن و همچنين عمل دفع و خاکبازي (dust bathe) از جاي خود بر مي‌خيزد. در طول دوره? جوجه کشي مرغ کرچ دما و رطوبت بستر را ثابت نگه مي‌دارد و تخمها را طي دوره? اول انکوباسيون بطور مرتب مي‌چرخاند تا از چسبيدن جنين به پوسته جلوگيري کند. در پايان دوره? جوجه کشي که معمولا ?? روز است، تخمها در صورت بارور بودن، هچ hatch مي‌شوند. با شروع انکوباسيون رشد جنين هم آغاز مي‌شود و همه? تخمها با يک يا حداکثر دو روز اختلاف هچ مي‌شوند؛ اگر چه تاريخ گذاشته شدن تخمها تا دو هفته هم با يکديگر اختلاف داشته باشند. قبل از هچ شدن مرغ مي‌تواند صداي جوجه‌ها را در تخم شنيده و با قدقد کردن آنها را تشويق به بيرون آمدن مي‌کند. جوجه‌ها با نوک خود سوراخي را جهت تنفس خود در قسمت پهن تخم که معمولا در بالاي سر جوجه قرار مي‌گيرد، ايجاد مي‌کنند. سپس براي چند ساعت استراحت کرده، به جذب زرده (yolk) و بقاياي خون پوسته که در پايين تخم است و تا پيش از اين براي تنفس جوجه بکار مي‌رفت، مي‌پردازد. پس از آن به گشاد کردن سوراخ و ايجاد يک در، در قسمت پهن تخم اقدام مي‌کند و پس از موفقيت خود را به بيرون مي‌غلطاند و در گرماي بستر بدن خيسش خشک مي‌شود.

مرغ مادر معمولا به مدت دو روز پس از هچ در لانه مي‌ماند و در اين مدت جوجه‌ها از زرده? جذب شده تغذيه مي‌کنند. تخمهايي که بارور نمي‌باشند هچ نشده و مرغ که از جوجه شدن آنها نااميد گشته، لانه را ترک مي‌کند. پس از هچ مرغ مادر بشدت مراقب جوجه‌هاي خود بوده و هر زمان که لازم باشد آنها را گرم مي‌کند(مرغ مادر زمان اين عمل را با صداي مخصوصي که جوجه‌ها از خود در مي‌آورند، متوجه مي‌شود). مرغ مادر جوجه‌ها را به سمت آب و غذا هدايت کرده و هنگامي که شيئي خوراکي ببيند، آنها را صدا مي‌زند اما بندرت جوجه‌ها را مستقيما تغذيه مي‌کند. مرغ مادر به مدت چندين هفته (معمولا ? هفته) به مراقبت از جوجه‌ها ادامه داده و سپس به تدريج علاقه? خود را از دست داده و شروع به تخمگذاري مي‌کند.

مرغهاي تخمگذار امروزي بندرت کرچ مي‌شوند و در صورت کرچ شدن در نيمه? دوره? جوجه کشي از روي تخمها بلند مي‌شوند. با اين وجود چندين نژاد چند منظوره(utility) مانند کوشين، کورنيش و سيلکي (ابريشمي) هستند که بطور مرتب کرچ شده و نه تنها براي جوجه مرغها، بلکه براي ساير گونه‌هاي پرندگاني که طول دوره? جوجه کشي آنها کوتاهتر و يا بلندتر از مرغ است (مانند بلدرچين، قرقاول، غاز، بوقلمون و ...) مادران خوبي هستند. تخم مرغ را مي‌توان در زير پاي اردک نيز گذاشت، اما ميزان موفقيت آن متغير است.

جوجه کشي مصنوعي [ويرايش]
جوجه کشي را مي‌توان بصورت مصنوعي و کاملا موفقيت آميز نيز انجام داد. تقريبا همه? تخمهاي بارور تحت شرايط مناسب -??‍/? سانتيگراد(??/? فارنهايت) و ??? رطوبت نسبي (در سه روز آخر براي نرمتر شدن پوسته ???)- هچ مي‌شوند. طي اولين مرحله? جوجه کشي تخمها را بايد بطور منظم (? تا ? بار در روز) چرخاند. اگر تخمها چرخانده نشوند، جنين به پوسته تخم چسبيده و مي‌ميرد و يا با نقص عضو هچ مي‌شود. بعضي از ماشينهاي جوجه کشي (incubator) اين عمل را بطور خودکار انجام مي‌دهند. عمل چرخاندن از رفتار مرغ که در طول شبانه روز چندين بار بلند شده و تخمها را با نوک خود ميچرخاند، تقليد شده‌است. با اين حال چرخاندن تخمها در هفته? آخر مي‌تواند وضعيت قرار گرفتن درست جوجه در تخم به منظور شکستن پوسته را بر هم بزند.

ماکيان بعنوان جانور خانگي [ويرايش]
مرغها جانوران کم خرجي هستند. اصلي ترين دغدغه در نگهداري مرغ، جاي آن است. مرغها را مي‌توان در قفس نگه داشت و در شبها نيز بر روي چوب خواب يا شاخه استراحت کنند و زير پاي آنها نيز مي‌توان کاه يا خاک اره گذاشت که با توجه به ميزان بالاي نيتروژن در مدفوع پرنده، به يک توده? کامپوزيت تبديل مي‌شود.

به نگهداري خروس نيازي نيست؛ چرا که مرغها بدون خروس هم تخم مي‌گذارند، اما اين تخمها نطفه نداشته و در نتيجه بارور نمي‌شوند. زرده ي تخم تازه خوش رنگ و براق بوده بالاي سفيده قرار مي‌گيرد. رنگ زرده متغير است و شدت رنگ آن به ميزان زانتوفيل (Xanthphyll) -رنگدانه‌اي که در گياهان سبز و ذرت وجود دارد- بستگي دارد. زانتوفيل همچنين عامل رنگ زرد پوست و پاي مرغ مي‌باشد. رنگ زرده به منبع زانتوفيل نيز وابسته‌است و از زرد تيره تا نارنجي دو نوسان مي‌باشد.[??]

اگر ماکيانان چرا کنند و يا در جيره? آنان سبزيجات باشد کيفيت تخم انها طبق استانداردهاي وزارت کشاورزي آمريکا (يو اس دي اي) تفاوت مي‌کند. بارب گورسکي، کشاورز اهل پنسيلوينيا، تعدادي از تخم مرغهاي خود را که بصورت مزرعه‌اي نگهداري مي‌شوند، در اختيار تحقيقات يو اس دي اي قرار داد. طبق نتايج اين تحقيقات اين تخم‌ها داراي ??? کلسترول کمتر، ??? چربي کمتر، ??? ويتامين اي بيشتر، دو برابر اسيد چرب امگا? و ? برابر امگا? نسبت به استاندارد يو اس دي اي بودند.[??]

در حاليکه جيره? مرغداريهاي بزرگ را بايد از نظر تجاري ثابت نگاه داشت، مرغان خانگي را مي‌توان با سبزيجات که عاري از سم هستند، براحتي تغذيه نمود. مرغ مي‌تواند به دنبال علفها، دانه‌ها، حشرات و ... در محيط باز بگردد. مرغ را همچنين مي‌توان با پوست تخم مرغ خرد شده (البته با رعايت درصد مناسب)، غذاهاي استفاده نشده مثل ته مانده‌ها و مواد غذايي کهنه اما نه فاسد تغذيه نمود. دادن خرده نان، ميوه، اشغال سبزي، شير مازاد بر نياز و پرهيز از تغذيه آنها با موادي مثل پوست سيب زميني (که هضم ان براي مرغ مشکل است) و يا هر چيز فاسد و گنديده، مواد داراي بو و طعم تند مثل سير و پياز يا ماهي توصيه مي‌شود.[??]

مورد فهرست شماره‌اي
ماکيان در صنعت کشاورزي و دامداري [ويرايش]
در ايالات متحده تا سال ???? مرغ عموما در مزارع خانوادگي نگهداري مي‌شد. در ابتدا هدف اوليه از پرورش مرغ، تخم مرغ بود و گوشت يک محصول ثانويه بشمار مي‌رفت.[??] عرضه از تقاضا کمتر بود و قيمت طيور بالا بود. در فصول سرد مي‌شد براي مدتي تخم مرغها را جابجا و انبار کرد، بدون آنکه به سردخانه نيازي باشد. اين امر در روزهايي که يخچال فراگير نبود، امر مهمي بشمار مي‌رفت. گله‌هاي ماکيان در کشتزارهاي کوچک نگهداري مي‌شدند چرا که مرغها عموما خود را از اضافه? غلات و خرده آشغال و محصولات بر زمين ريخته تغذيه مي‌کردند. اين اقلام بويژه در فصل زمستان محدود بودند و همين عامل جمعيت طيور را ثابت نگه مي‌داشت. پس از اينکه طيور توجه محققان کشاورزي را بخود جلب کردند (تقريبا در سال ????)، بهبود در مديريت و اصلاح جيره? غذايي، مرغداري را با صرفه تر و تجاري تر نمود.

تا قبل از سال ???? مرغ را بيشتر در جشنها و مراسم خاص عرضه مي‌کردند. مرغ را زنده يا کشته شده حمل و نقل کرده، پرش را کنده اما شکمش را خالي نمي‌کردند و انرا بر روي يخ بسته بندي مي‌کردند. جوجه‌هاي گوشتي اماده طبخ تا دهه? ??، زماني که سردخانه تا دم فروش مرسوم شد و به مشتريان اطمينان بيشتري بخشيد، همه گير نبود. تا پيش از اين تميز کردن مرغ وظيفه? قصاب محل بود و از مهارتهاي کدبانوي منزل بشمار مي‌آمد. در آنزمان دو نوع ماکيان عرضه مي‌شد: جوجه گوشتي يا جوجه? بهاره، که خروسهاي جواني بودند که محصول جانبي صنعت تخم مرغ بودند و زماني که جوان و تازه بودند به فروش مي‌رفتند و وزنشان نيز غالبا زير ??? کيلو بود؛ و مرغهاي خورش که اينها هم محصول صنعت تخم مرغ بودند و مرغهاي تخم گذار پيري بودند که دوره? اوج تخم گذاري خود را سپري کرده بودند. اين عمل امروزه ديگر انجام نمي‌شود؛[??] جوجه‌هاي گوشتي امروزه نژادي کاملا متفاوت دارند و ماکيانهاي تخمگذار ديگر در فروشگاهها ظاهر نمي‌شوند.

نقطه? عطف صنعت مرغداري در قرن بيستم به کشف ويتامين دي D(نامگزاري شده در سال ???? )[??] بود که نگهداري مرغها را در قفسهاي بسته ممکن ساخت. تا پيش از اين مرغها در فصل زمستان بدليل کمبود نور خورشيد جان بدر نمي‌بردند و توليد تخم و گوشت و جوجه کشي در فصول سرد بسيار مشکل بود و اين امر ماکيان را به يک محصول فصلي و گرانقيمت تبديل مرده بود .

همزمان توليد تخم نيز با نژادهايي علمي افزايش يافت. پس از چندين شروع ناموفق مثل تجربه? ايستگاه تحقيقاتي مين[??]، پرفسور درايدن از ايستگاه تحقيقاتي ارگون به موفقيت رسيد.[??]

ماکيانهاي تخمگذار در قفس batteryپيشرفت در توليد و کيفيت با کاهش تقاضا براي نيروي کار همراه بود. طي دهه? ?? تا ??، نگهداري ???? ماکيان براي يک خانواده? مرغدار يک شغل تمام وقت محسوب مي‌شد. در اواخر دهه? ?? قيمت تخم مرغ خانگي چنان کاهش پيدا کرد که مرغداران مجبور شدند که تعداد ماکيانهاي خود را سه برابر کرده و سه ماکيان را در قفسي که سابقا يک ماکيان در ان نگهداري مي‌شد، قرار دهند و يا تعداد چوب خوابهاي قفس‌ها را سه برابر کنند. خيلي طول نکشيد که قيمتها باز هم رو به کاهش گذاشت و تعداد بسياري از خانواده‌هاي مرغدار از اين شغل دست کشيدند. اين امر نقطه? اغاز تبديل مرغداري سنتي به صنعتي بود.

آناتومي [ويرايش]
آناتومي مرغ خانگي در شکل زير کاملا مشخص شده‌است.

آناتومي مرغ خانگي

توليد مثل [ويرايش]
مرغ نيز مانند تمام پرنده‌هاي ديگر توليد مثل جنسي دارد. پس از جفت گيري و تخم گذاري ?? روز طول مي‌کشد که تخم مرغها به جوجه تبديل شوند.

چه عواملي در مرغان تخمگذار بر توليد تخم مرغ موثر واقع مي شوند؟
?? خرداد ????

بسته به نژاد وفصل شروع توليد تخم مرغ در طيور تخمگذار از 18-22 هفتگي آغاز مي گردد وسيکل تخمگذاري 12 ماه طول مي کشد 6-8 هفته بعداز شروع توليد گله به پيک 90 درصدي مي رسد توليد گله بعد از 12 ماه به 65 درصد خواهد رسيد در طول تغييرات مرحله توليد و کاهش تدريجي تغييراتي دروزن تخم مرغ نير حاصل ميگردد هرآنچه که بتواند برتوليدگله تاثيربگذارد بايستي موردبررسي قرار گيرد مطالعه سابقه گله نيز در اين امر مهم است مصرف غذا کيفيت وکميت مصرف آب شدت و مدت روشنايي ، آلودگي هاي انگلي ، بيماري ها ، مديريت و فاکتورهاي محيطي ، همگي بر توليد يک گله موثر مي باشند .
الف – دلايل غير عفوني موثر در توليد
1- سن مرغ :
طيور مي توانند سال ها زنده مانده و به توليد خود ادامه دهند به طور کلي بعد از 2 يا 3 سال بسياري از مرغ ها به طور معني داري توليدخود را کاهش مي دهند و اين کاهش از پرنده اي که به پرنده ديگر متفاوت خواهد بود پس از گذارندن يک دوره تولک و استراحت مرغ هاي خوب مي توانند 50 تا 60 هفته به توليدخودادامه دهند مرغ هايي که توليد کمتري دارند و نيز سن آنها بيشتر باشد براي توليد و تولک مناسب نمي باشند .
2- تغذيه نامناسب :
مرغ ها براي توليد مطلوب به يک جيره بالانس شده و کامل نياز دارند زيرا که تغذيه ناکافي سبب افت توليد مي شود که اين حساسيت در خصوص انرژي ، پروتئين و کلسيم بيشتر است بدين سبب تامين دائمي نيازهاي مرغان تخمگذار ضروري است استفاده از دانه کامل ، ضايعات و ... به تنهايي باعث عدم تعادل جيره خواهند شد .بالانس نبودن جيره و تغذيه آن در مدت طولاني سبب پرولاپس مجراي عبور تخم مي شود بروز پرولاپس در پرندگان چاق و نيز به هنگام توليدتخم مرغهاي خيلي بزرگ بيشتر است پرولاپس سبب آسيب دائمي مرغ شده و در بسياري از مواقع کشنده مي باشد.
3- کمبود يا نقص مواد مغذي
1-3 – نمک :
حيوانات به طور ذاتي تمايل به مصرف نمک دارند و تغذيه جيره اي که از نظر نمک کمبود داشته باشد منجر به پرخوري ، نوک زدن به پر و در نتيجه کاهش توليد تخم مرغ مي شود. به اکثر غذاهاي طيورنمک اضافه مي شود يد به ندرت به جيره مرغ ها اضافه مي شودبا اين وجود نمک هاي يددار به طور عادي براي مرغان استفاده مي شود نمک هاي حاوي کبات درخوک و نشخوارکنندگان استفاده شده و در طيور مي توان بدون مشکل آنها را استفاده کرد رنگ اين نمک آبي مي باشد . نگهداري حجم مايعات ، بدن ، ph خون و حفظ فشاراسمزي ازنقش هاي سديم است مصرف مداوم ولي کم نمک مي تواند بر روي کاهش اشتها موثر باشد کمبود سديم بر روي استفاده از پروتئين ، انرژي جيره وعملکرد توليدمثلي موثر است کلر نيز ازعناصر ضروري است کلريد هيدروژن از معده حقيقي طيورترشح شده ودرهضم غذا ذخيل مي باشد کمبود در طيور عوارض عصبي داشته و به سر وصداي ناگهاني حساسيت بيشتري دارند .
2-3- کلسيم :
پوسته تخم مرغ ازکربنات کلسيم تشکيل شده است در مرحله رشد احتياج پوستها به کلسيم نسبتا کم بوده که با شروع توليد بايستي به حداقل 4 برابر ميزان کلسيم افزايش يابد کلسيم ناکافي سبب کاهش توليدوکم شدن کيفيت پوسته تخم مرغ مي شود کلسيم درمدولاي استخوان نگهداري مي شود باکاهش ذخاير کلسيم ، شکنندگي استخوان ها بيشتر مي گردد که حتي درموارد حاد مرغ توانايي ايستادن و راه رفتن را از دست مي دهد اين مساله درمرغان تخمگذاري که درقفس نگهداري مي شوند بيشتر است سندرم خستگي قفس درمرغاني که روي بستر پرورش مي يابند مشاهده نمي شود کلسيم را مي توان از سنگ اهک يا پوسته صدف تامين نمود اندازه ذرات بر روي قابليت استفاده از کلسيم موثر است زيراهرچه ذرات بزرگتر باشدمدت بيشتري در دستگاه گوارش باقي ماند و ازاد شدن آنها اهسته تر است اين مساله سبب مي شود که در طول تاريکي شب که پرندگان غذايي مصرف نمي کنند سبب پيوستگي و يکنواختي پوسته شود پيشنهاد مي شود که به صورت دوره اي از سنگ اهک دولوميت در صنعت خوراک استفاده شود اين منبع حاوي حداقل 10 درصدمنگنز بوده وبراي جذب در روده با کلسيم رقابت مي کند در نتيجه سبب کمبود کلسيم مي شود از اين سنگ اهک در صنعت فولاد نبايداستفاده گردد بالابودن ميزان کلسيم سبب برهم زدن نسبت کلسيم به فسفر شده و به دنبال آن تلفات افزايش مي يابد .
3-3 – ويتامين d :
براي جذب طبيعي کلسيم به آن نياز مي باشد و در صورت ناکافي بودن ويتامين ، کمبود کلسيم ظاهر مي شود و سبب کاهش توليد تخم مرغ مي شود ويتامين d به دو شکل d2 و d3 بود که توانايي جذب و فعاليت هردو در حيوانات يکسان است ولي در طيور فرم d3 فعالتر و کارايي بهتري دارد .
4-3-پروتئين
مصرف پروتئين در واقع براي تامين اسيدهاي امينه است 22 اسيد آمينه وجود دارد که طيور قادر به ساختن برخي از آنها نمي باشند اسيدهاي امينه ضروري بايستي براي طيور تامين شوند که ميزان آن بسته به مرحله توليد ، پرورش ، سن ، تيپ ، نژآد و سويه فرق مي کند دراغلب جيره هاي مرغان تخمگذار کمبود متيونين وجود دارد به هنگام شروع توليد نياز به پروتئين ، ويتامين و موادمعدني افزايش مي يابد در صورت کمبود پروتئين ياعدم تامين اسيدهاي آمينه توليد و جوجه آوري افت مي کند .
5-3- چربي :
چربي منبع انرژي و سرشار از اسيد لينولئيک است کمبود آن بر روي توليد تخم مرغ تاثير منفي ميگذارد چربي هاي جيره به عنوان حمل کننده ويتامين هاي محلول درچربي و جذب کننده ويتاميني ها هستند دراثر کمبود چربي جيره ، جذب ويتامينهاي محلول درچربي مختل مي شود
4- مسموميت ها :
1-4 – نمک :
اگر چه پرندگان به سطوح کمي از نمک احتياج دارند ولي وجود آن ضروري است مقادير زيادنمک سبب مسموميت و کاهش توليد تخم مرغ مي شود به عبارت ديگر بين سطوح مورد نياز وسطوح مسموميت بايستي تعادل برقرار شود بالابودن نمک درجيره سبب مرطوب شدن بستر مي گردد سطح سديم درغذاهايي همانند پودرماهي ، کنجاله گلوتن ذرت ، پودر گوشت ، آب پنير و کنجاله آفتابگردان بالا مي باشد به طوري که در صورت استفاده از غذاهاي ذکر شده سطوح نمک جيره بايد کاهش يابد .
2-4 – فسفر :
فسفر و کلسيم از عناصر اصلي استخوان بوده و نسبت کلسيم به فسفر بر روي جذب هر يک از آنها موثر مي باشد که به دنبال ان عدم بالانس اين دوعنصر سبب کاهش توليد وکيفيت پوسته و جوجه دراوري ميگردد نقش ديگر فسفر درمتابوليسم کربوهيدارتها ، متابوليسم چربي و کمک به تعادل اسيد – بازبدن مي باشد.
3-4-ويتامين d :
بالابودن ويتامين d سبب جذب بيشتر کلسيم شده که ممکن است توليد تخم مرغ را کاهش دهد دراغلب گونه ها تحمل مصرف ويتامين d تا 10 برابرحد مجاز ذکر شده است در حالي که در مدت کوتاه طيور مي توانند تا 100 برابر حد نيازشان را تحمل کنند با اين وجود زياد بودن ويتامين d3 در جيره هنوز ناشناخته است .
4-4 – مايکوتوکسين ها :
قارچ ها با توليد سم بر روي سلامت طيور وکاهش توليدتخم مرغ اثر مي گذارند همچنين بسته به نوع سم توليدي جذب غذاها را نيزتحت تاثير قرار مي دهد در اثر سموم قارچي ، کمبود کلسيم و ويتامين d3 درمرغان تخمگذار ظاهر شده و نيز دراثر اختلالات هورموني ف کاهش توليد تخم مرغ ظاهر مي شود .سم آفلاتوکسين دردانه هاي ذرت انبار شده و در مزارع توسط قارچي به نام مايکوتوکسين هاي ديگري در ذرت وغلات ديگر ديده مي شود که از آن جمله مي توان به زير النون اکراتوکسين 2-t توکسين ، وومي توکسين ، سيترينين اشاره نمود تاکنون بيش از 300 نوع مايکوتوکسين شناسايي شده است
5-4 – بوتوليسم :
بوتوليسم توسط سموم نروتوکسين ايجاد شده که ان هم به وسيله باکتري کلستريديوم بوتولينوم توليد مي شود در اثر مصرف غذاهاي فاسدولاشه ها اين حالت رخ مي دهد تالاب هاو مانداب ها اغلب داراي آب هايي هستند که مواد معدني آنها و ميزان باکتري و قارچ آنها زياد وحاوي اين توکسين است .
6-4- سموم ديگر:
درجه سميت يک گياه يا دانه متفاوت بوده ولي در اغلب موارد برتوليد جوجه درآوري ، رشد وزنده ماندن تاثير منفي مي گذارد از اين گياهان مي توان به موارد زير اشاره نمود :
1- گلسنک ها
همچنين آفت کش ها ، علف کش ها ، ضد عفوني کننده ها ، کود ، داروها ، آنتي بيوتيک ها ، روغن و ضد يخ مي توانند براي طيور سمي باشند .
ب – آنتي کوکسيديال
در گله هاي جوان ، پولت هاي جايگزين و پرندگان گوشتي از داروهايي استفاده مي شود که از شيوع يا بروز کوکسيديوز جلوگيري مي کند از انتي کوکسيديال ها در مرغان تخمگذار تجاري استفاده نمي شود .
نياکاربازين داروي ضد وکسيديوز بوده که باعث افت عملکرد مرغان مي شود حتي اگر درجيره مرغان تخمگذار يا مادر در سطح طبيعي استفاده گردد از عوارض ديگر استفاده ازاين داروي ضعيف شدن غشاهاي زرده لکه لکه شدن زرده مي باشد در تخم مرغهاي قهوه اي پوسته کمرنگ شده ودر 48 ساعت بعد از متمايل به سفيد مي شود حتي سطوح اندک نيکاربازين مي تواند هچ رنگ پوسته و لکه لکه شدن زرده را تحت تاثير قرار دهد موننسين آنتي کوکسيديال موفقي بوده ولي در صورت پايين بودن پروتئين جيره اثر منفي برروي توليد تخم مرغ خواهند داشت آنتي کوکسيديال هاي يونوفره ديگر چنين اثري دارند .
ج- اشتباهات مديريتي
ج1-قطع غذا :
قطع غذا به مدت چندين ساعت سبب کاهش توليد تخم مرغ مي شود و جود مکمل هاي مناسب و کافي درجيره ها ضروري است در صورتي که غذا به مدت بيش از 2 هفته در مزرعه ذخيره شود ممکن است دچار کپک زدگي شود بخصوص انکه رطوبت غذاها بالا باشد در طول ذخيره سازي توان ويتامين هاي موجود در خوراک کاهش مي يابد .
ج2- قطع آب :
آب يکي از مهمترين مواد مغذي اصلي است که حدود 70 دصد از وزن بدن را تشکيل مي دهد عدم دسترسي به آب به مدت چندين ساعت باعث کاهش توليد تخم مرغ مي شود مرغها به فقدان اب نسبت به فقدان غذا حساسيت بيشتري نشان مي دهد .آب مورد نياز بسته به درجه حرارت و رطوبت نسبي ترکيب غذا و ميزان توليد تخم مرغ متفاوت است مصرف آب به وزن بدن مرغ بستگي دارد ولي گرماي هوا تاثير بسيار زيادي در مصرف آن دارد .
ج3- کاهش طول روز :
طيور براي توليد تخم مرغ به حداقل 14 ساعت روشنايي نياز دارند شدت روشنايي بايستي به ميزاني باشد که بتواند از روشنايي طبيعي باعث مي شود که با کاهش طول روز در پاييز و زمستان توليد تخم مرغ متوقف و پرريزي آغاز شود مرغاني که تنها از نور طبيعي استفاده ميکنند شروع مجدد توليد آنها در فصل بهار خواهد بود .
ج4- درجه حرارت بالاي آشيانه ها :
درجه حرارت بالاي محيطي مشکلات زيادي براي تمام طيور ايجاد ميکند در استرس شديد گرمايي ، مصرف غذا ، توليد تخم مرغ و اندازه تخم مرغ ، جوجه درآوري تحت تاثير قرار ميگيرد سايه ، تهويه مناسب ، تامين آب سرد کافي به کاهش اثرات نامطلوب استرس گرمايي کمک مي کند .
د- انگل خارجي
انگل هاي خارجي منبع تغذيه شان خارج از بدن ميزبان مي باشد و به آنها اکتوپارازيت گويند .
د1- مايت مرغان شمالي
مايت مرغان شمالي ازانگل هاي خارجي بدن پرندگان است مايت ها به دليل مکيدن خون طيور سبب سوزش ، خارش و کم خوني شديد پرندگان مي شود و به دنبال آن کاهش بازده غذايي ، توليد تخم مرغ وکم شدن مقاومت به بيماري ها مشاهده مي شود .
د2- شپش ها :گونه هاي متعددي از شپش هاي جونده در گله هاي کوچک مشاهده ميشود شپش ها از زخم هاي پوستي ، دلمه ها تغذيه کرده و محل زندگي انها لابلاي پرهاست شپش ها به کمک قسمت هاي دهاني و چنگال هاي خود در روي پوست حرکت ميکنند سوزش و خارش دائمي پرندگان باعث ايجاد رفتار عصبي و غير عادي شده و پرهاي پرندگان ژوليده مي گردد درگله هايي که مورد تهاجم قرار گيرند افت توليد تا 10% مي رسد اگرچه دربرخي موارد کاهش توليد تا بيش از 20 درصد نيز مي رسد .
د3- کک :
درمرغان خانگي يکي از مشکلات بوده و بايستي ريشه کن شوند جنس هاي ماده در روي پوست نواحي سر، صورت سکني گزيده وسبب سوزش ، خارش شديد ودر برخي موارد سبب کوري مي شوند .
ه – انگل هاي داخلي
اين دسته ازانگل ها درداخل بدن حيوان زندگي و تغذيه ميکنند هجوم انگل ها سبب کاهش بازده غذايي ، رشد ضعيف ، کاهش توليد تخم مرغ و مرگ و مير مي شود پرندگان آلوده به بيماري هاي ويروسي و نيز استرسها بسيار حساس خواهند شد .
ه1- نماتدها :
نماتدها ياکرمهاي گرد درناحيه خاصي از دستگاه گوارش يا روده زندگي مي کنند .
ه 2- کرم کدو (سستودها ) :
داراي رنگ سفيد يا مايل به زرد بوده و اين کرمهاي نواري شکل با قطعات پهن مي باشند اندازه آنها از 17/0 تا 12 اينچ متفاوت مي باشند کرمهاي کدو خسارت چنداني به روده ها وارد نمي کنند ولي رقيب غذاي طيور هستند ستودها غذاي خود را هضم نکرده بلکه از غذاي هضم شده طيور قبل از جذب آنها استفاده مي کنند برخي از داروهاي ضد انگلي هردو واريته نماتد و سستودها را نابود مي کنند .
و- بيماري ها
و1- آبله طيور :
يک بيماري ويروس درجوجه ها بوده که با علامت جراحات دلمه مانند ، روي پوست و قسمتهاي بدون پر و يا روي حنجره ومجاري دهان يا درمجاري تنفسي ظاهر مي شوند آلودگي طيور به ويروس آبله سبب کاهش رشد ، ضعف جوجه ها ، ضريب تبديل نامطلوب وافت سريع توليد تخم مرغ مي شوند ويروس آبله درهر سني مي تواند ظاهر شود ابله به صورت مستقيم يا غير مستقيم منتقل مي شود .
و2- کوکسيديوزيس :
کوکسيديوز يک بيماري پروتوزآيي است که با تورم روده واسهال در طيور مشخص مي شود شدت بروز آن از خفيف تا حاد متغير مي باشد سويه هاي مختلفي از آن وجود دارند که علائم متفاوتي دارندکمخوني ، تلفات شديد ، لاغري ، کاهش مصرف غذا ، اسهال و کاهش توليد تخم مرغ از نشانه هاي آن است به طور معمول از کوکسيديواستات ها در جيره جوجه هاي گوشتي استفاده مي شود ولي اخيرا از واکسنهاي زنده استفاده مي گردد .
و3- برونشيت عفوني :
برونشيت عفوني يک بيماري تنفسي واگيردار است ويروس عامل برونشيت از نظر مقاوم بودن درحد متوسطي قرار دارد ولي توسط مواد ضد عفوني کننده معمولي درغالب موارد از بين مي روند جوجه ها در تمام سنين به اين بيماري حساس مي باشند . علائم اين بيماري به صورت نفس نفس زدن ، عطسه ، سرفه وکاهش توليد تخم مرغ ظاهر مي شود برونشيت عفوني جوجه ها متفاوت از برونشيت بلدرچين است اين بيماري برروي کيفيت پوسته تخم مرغ تاثيرمنفي مي گذارد همچنين نازک شدن پوسته و افزايش تخم مرغهاي نافرم به مدت طولاني بعد از بروز بيماري ديده مي شود اگر جوجه اي درهفته اول به برونشيت مبتلا گردد هرگز به يک مرغ تخمگذار خوب تبديل نخواهد شد درمان موثري براي اين بيماري وجود ندارد اگرچه طيف وسيعي از آنتي بيوتيک ها به مدت 3 تا 5 روز براي کنترل عوارض ثانويه به کار مي رود براي پيشگيري ازواکسن ها استفاده مي شود واکسن زماني موثر است که سويه موجود درواکسن باسويه شايع درمنطقه مطابقت داشته باشد امروزه ترکيبي ازواکسن برونشيت با نيوکاسل دريک ويال عرضه مي شود
و4- بيماري نيوکاسل :
اين بيماري توسط ويروس ايجاد مي شود برمبناي قدرت بيماري زايي به سه دسته لنتوژنيک ، مزوژنيک و لووژنيک تقسيم ميشوند لنتوژنيک سويه بدون حدت بوده ولي ولووژنيک سويه بدون حدت بوده ولي ولووژنيک سويه اي است که مي تواند بيماري را درحالت فوق حاد ايجاد کند . بيماري نيوکاسل به يکباره و به صورت ناگهاني ظاهر ودر سراسر گله شبوع پيداميکند درمرغان تخمگذار علائم کلينيکي شامل افسردگي ، از دست دادن اشتها ، کاهش مصرف آب و کاهش توليد تخم مرغ مشاهده مي شود به طور که حتي ممکن است توليد به صفر برسد دوره بيماري 14-10 روز بوده ولي مرغان تخمگذار تا 6-5 هفته بعد از توليدکامل برنمي گردند .در اثر واکسيناسيون ، جوجه ها و بوقلمون مي توانند عليه بيماري نيوکاسل مصون گردند درمان 5-3 روزه آنتي بيوتيک براي جلوگيري ازعفونت هاي ثانويه ميکروبي است .
و5- آنفلوانزاي مرغي :
يک بيماري ويروسي است که بر روي سيستم تنفسي ، گوارش وعصبي طيور اثر ميگذارد ويروس هاي آنفلوانزا مي توانند بيماري را به صورت خفيف يا حاد ظاهرسازند در فرم حاد تورم صورت ، سيانوز ، دهيدارته شدن همراه با اختلالات تنفسي ديده مي شود همچنين بر روي پاها وتاج سيانوز ديده مي شود تلفات از حداقل تا نزديک 100 درصد مشاهده شده است کاهش توليد تخم مرغ به شدت بيماري بستگي دارد .آنفلوانزامرغي درمان مشخصي نداشته و به صورت خودبه خود بهبودي حاصل مي شود پرندگاني که 7 روز بعداز ابتلا کشتار شوند علائم بيماري را نشان نميدهند در صورتي که گله اي الوده شود قرنطينه به صورت کشوري بايستي اجرا شود حتي پرندگاني که بهبود مي يابند درمدفوع خود 4-3 هفته بعد ويروس را خارج مي کنند تخم مرغهاي مرغان تخمگذار از نظر خوارکي بي خطر بوده ولي بايد شسته شوند کود طيور قبل از استفاده درزمين هاي کشاورزي بايستي کمپوست شود .
و6- آنسفالوميليت مرغي:
يک بيماري ويروسي است که بر روي پرندگان جوان موثر مي باشد در اين بيماري لرزش بدن و بخصوص لرزش سر وگردن زياد بوده و همراه با تلفات بالايي است جوجه هايي که بهبود يابند سپس دچار بيماري آب مرواريد مي شوند کاهش توليد و جوجه درآوري از علائم ديگر است وقتي که آلودگي در کل گله پيشرفت مي کند به ندرت علائم کلينيکي درمرغان تخمگذار ظاهر مي شود افت 20-5 درصدي توليد به مدت 2 هفته بوده وتداوم چنداني نخواهد داشت ولي درگله هاي مادر افت قابل توجهي در در صد جوجه درآوري ظاهر مي شود درمان موثري براي اين بيماري وجودندارد وتمام پولت هاي تخمگذار و جايگزين بايستي در برابر بيماري ايمن شوند .
و7- آلودگي با مايکوپلاسماگالي سپتيکوم :
اين بيماري با اسامي ديگر همانند mg ، تورم کيسه هاي هوايي بيماري مزمن تنفسي ، عفونت شناخته مي شود دراين بيماري ، سرفه ، عطسه ، خس خس ، ترشحات چشم و بيني کاهش مصرف غذا و توليد تخم مرغ وجود دارد ولي ميزان تلفات پايين است در برخي موارد ممکن است عليرغم آلوده شدن گله ، عوارض بيماري ظاهر نشود مگر آنکه محرکي وجود داشته باشد عوامل تحريک شامل استرس ها ، مديريت ، تغذيه ، تغييرات آب و هوا ، جابجايي و ... مي باشد . طيف وسيعي از آنتي بيوتيک ها براي درمان استفاده مي شود که پس از قطع دارو و درماني تلفات کاهش مي يابد اغلب آنتي بيوتيک ها به همراه دان يا آب به مصرف گله وسيعي استفاده مي شود کم بودن يا کوچک بودن گله و تزريق انفرادي به طور چشم گيري درکنترل بيماري موثر است به علت ماندن بقاياي دارو در گوشت و تخم مرغ ، از مصرف فرآورده هاي طيور تا طي شدن دوره عدم مصرف محصول اجتناب شودبراي کاهش اثرات زيان بار بيماري از واکنش هاي کشته و غير فعال استفاده مي کنند .
و8-وباي مرغي
مرباي مرغي يک بيماري باکتريايي در طيور است اين بيماري به صورت ناگهاني ظاهر شده ودرحالت حاد موجب تلفات زياد مي شود بي اشتهايي ، افسردگي ، سيانوز ، خس خس کردن ، ريزش آب از چشم و بيني ، اسهال سفيد آبکي و يا موکوسي سبز وکاهش توليدتخم مرغ از علائم ديگر بيماري است در وباي مزمن مرغي درجوجه ها آبسه وتورم مفاصل وپا ديده مي شود همچنين در سينوس هاي زيرچشم ممکن است چرک پنيري مانند جمع شود گله ها مي توانند توسط داروي درمان شوند داروي مورد نظر جهت استفاده در پولت هاي بيشتر از 14 هفتگي يا در مرغاي تخمگذار تجاري مورد تاييد نمي باشد سولفات ها و بقاياي آن درگوشت وتخم مرغ باقي مي مانند استفاده طولاني مدت از اين داروها سمي بوده و سبب کاهش توليد در مرغان تخمگذار مي شود در اين خصوص ميتوان از آنتي بيوتيک ها استفاه کرد در حالي که براي توقف يا جلوگيري از بروز بيماري مي توان از دز بالا وبه مدت طولاني مدت استفاده کرد درمکان هايي که وباي مرغي به صورت اپيدمي بوده توصيه مي شود که از واکسن هاي کشته يازنده استفاده شود تا زماني که مشکلي درمزرعه اي ايجاد نشود يا مورد تاييد در يک منطقه اي واقع نشود توصيه مي شود که واکسيناسيون عليه بيماري وباي مرغي شروع نشود .
9- کوريزاي عفوني :
دراين بيماري تنفسي ، تورم صورت و تاج و ريش مشاهده مي شود ترشحات خارج شده از بيني به صورت تيره و چسبناک با بوي بد مي باشد و تنفس به سختي صورت گرفته و خس خس مشاهده مي شود کاهش مصرف غذا و آب باعث کاهش توليد تخممرغ مي شود استفاده از سولفادي متوکسيندردرمان کوريزاي عفوني ارجحيت دارد در صورت در دسترس نبودن اين دارو ميتوان از سولفامتازين ، سولفامرازين يا ارتيرمايسين استفاده نمود واکسن مورد استفاده در زير پوست در قسمت خلفي گردن تزريق مي شود جوجه ها در 4 مرحله واکسينه ميشوند که مرحله اول آن در5 هفتگي و مراحل ديگر در 15 و 19 هفتگي بوده و به طوري که بين تزريقات حداقل 4 هفته بايستي فاصله باشد واکسن مجدد در 10 ماهگي صورت مي گيرد .
10- اثرات زيانبار تنش گرمايي بر کيفيت پوسته تخم مرغ:
در مدت تنش گرمايي مصرف کلسيم به طور مستقيم در نتيجه افت مصرف غذا کاهش مي يابد که اين مسئله باز جذب استخواني و درنتيجه هيپر فسفاتمي را تحريک مي کند اين حالت مانع از تشکيل کربنات کلسيم در غده پوسته ساز مرغهاي تخم گذار مي شود

اهميت تغذيه کافي در تأمين احتياجات مرغ براي توليد تخم هاي با پوسته با کيفيت واضح و روشن است . نياز مرغهاي تخمگذار به کلسيم در دوران توليد بي نهايت زياد است . به نحوي که يک مرغ با متوسط توليد 250 عدد تخم مرغ در سال ، در حدود 56 کيلوگرم کلسيم نياز دارد که اين مقدار 25 برابر مقدار کلسيم موجود در استخوان هايش مي باشد . به اين علت اغلب جيره هاي مرغ تخمگذار حاوي 3 تا 4 درصد کلسيم براي رفع نيازهاي آنان مي باشد .
مرغ تخمگذار به طور 100 درصد قادر به تأمين کلسيم از منابع قابل دسترس جيره نيست . گاهي مقادير در دسترس بودن کلسيم مشخص نيست و بايستي توجه داشت که وقتي قابليت در دسترس بودن کلسيم جيره پايين است مصرف روزانه کلسيم بيشتري مورد نياز خواهد بود .
عدم بالاني بودن نسبت فسفر به کلسيم و محتواي بالاي فسفر جيره روي کيفيت پوسته اثر منفي دارد . در هر حال آنچه که بيش از همه مهم به نظر مي رسد اين است که پوسته تخم مرغ بايد آنجا که ممکن است محکم بوده تا حداکثر بازار پسندي را داشته باشد .
بسياري از فاکتورها سبب شکستگي در پوسته تخم مرغ مي شوند و شکستگي پوسته مستقيماً به کيفيت پوسته مربوط مي شود . عواملي که در اين امر دخيل هستند شامل سطح تغذيه ، بيماري ها ، اثرات مديريتي و شرايط محيطي هستند . بيشتر تخم هاي با کيفيت گذاشته شده توسط مرغان تخمگذار تجاري تقريباً حاوي 2/2 گرم کلسيم به صورت کربنات کلسيم مي باشند و حدود 95% وزن خشک پوسته تخم را کربنات کلسيم تشکيل مي دهد . پوسته همچنين حاوي 3/. درصد فسفر و 3/. درصد منيزيم ، سديم ، پتاسيم ، و عناصر کميابي مثل روي ، آهن ، منگنز و مس مي باشد .
با توجه به اطلاعات فوق مي توان نتيجه گرفت که پوسته تخم مرغ به عنوان يک منبع غني از کلسيم و همچنين نسبت مناسب فسفر به کلسيم و دارا بودن عناصر کمياب مي تواند مورد استفاده تغذيه اي دام و طيور قرار گيرد و جايگزين بسيار مناسبي در مقايسه با کلسيم معدني مي باشد .
شرکت صنايع تبديلي پارس آيلين مهر در راستاي نيل به اين هدف با راه اندازي خط فرآوري پوسته تخم و انجام فرآيند هاي حرارتي و همچنين آسياب پوسته حاصله ، محصولي عاري از هرگونه آلودگي ميکروبي به همراه مزيت هاي ذکر شده را به همراه مجوزهاي بهداشتي سازمان دامپزشکي کشور در خدمت خانواده بزرگ پرورش دهندگان دام و طيور و کارخانجات توليد خوراک دام و طيور و آبزيان کشور قرار مي دهد .

کشاورزی در ایران:

گفته می شود که ایران یکی از اولین کشورهای دنیاست که در آن کشاورزی و تمدن شروع شده و انسان اولیه برای نخستین بار در فلات ایران به کشت و زرع و پرورش دام دست زده است.همچنین گفته می شود که مهاجرت آریایی هابر خلاف مهاجرت مشهور چوپانی و در جستجوی چراگاههای جدید نبوده بلکه مهاجرتی دهقانی و در جستجوی زمین بهتر برای کشاورزی بوده است.  به نظر می رسد منظومه درخت آسکوریک که از زمان ساسانیان باقی مانده (ترجمه ماهیار نوابی- بنیاد فرهنگ ایران) ودر آن از رجز خوانی یک بز در برابر یک نخل سخن می رود_ نمایشگر اختلاف بین کشاورزان ودامداران اولیه است. اینکه منظومه به نفع بز که قادر به حرکت (کوچ) است پایان می پذیرد حاکی از قدمت ریشه های این منظومه است در آغاز ایجاد باغهای باستان .

حفاری هایی که در اطراف کاشان به عمل آمده نشان می دهد که در شش هزار سال پیش ایرانیان متمدن بوده و سیستم زراعی پیشرفته ای داشته اند. در حفاریهای نقاط مختلف ایران مشخص گردیده که در حدود 3300 سال پیش از میلاد مسیح درخت را در ری – کاشان و دامغان به طرز مشابهی نقاشی می کرده اند و بنابراین در آن زمان از لحاظ باغبانی میان نقاط مختلف ایران رابطه برقرار بوده است

دین زرتشت به کشاورزی اهمیت فراوان داده و در اوستا آمده است که سومین جایی که زمین شادمانترین است آنجاست که کی از خدا پرستان یشترین غله را کشت کند

و بیشترین گیاه و میوه را بکارد .

پطروشفسکی از استراسبون روایت می کند که در قرن اول پیش از میلاد مسیح ایرانیان کلیه ی درختان میوه ای که در یونان وجود داشته به استثنای زیتون کشت

می کرده  اند . گزنفون از قول سقراط نقل کرده است که در عصر هخامنشیان باغهایی در ایران وجود داشته که آنها را پارادیس یا پردیس (این کلمه در زبانهای رایج اروپایی به معنای بهشت است) می نامیدند و در آنها در ختان از حیث ارتفاع مساوی و روی خطوط منظم کشت شده و به وسیله چرخ چاههای بزرگی که توسط گاو گردانده می شدند آبیاری می گشت. از میوه های مهم این زمان ایران می توان انگور-خرما و انجیر را نام برد.

با حمله اسکندر مقدونی کشاورزی ایران رو به افول گذاشت و بسیاری از کاریز ها و باغها و مزارع اطراف آنها از بین رفت و این وضع تا زمان به حکومت رسیدن اردشیر بابکان ادامه یافت. ساسانیان به احیای قنوات و تشویق و توسعه زراعت و باغبانی و دامپروری همت گماشتند و ایران مجددا " آباد شد . همچنانکه پتروشفسکی هم متذکر شده در کتاب پهاوی بوندهشن که مربوط به زمان ساسانیان است و امروزه آن را بن دهش می نامیم از کشت انواع میوه مانند پرتقال – سیب – انگور – خرما – به – لیمو – انار – هلو – فندق – سنجد – بادام –توت – گلابی –پسته – زرد آلو – گردو – شاه بلوط و نیز انواع سبزی و گل و مانند تره تیزک – تره – گشنیز – خیار – نرگس – یاسمن – نسترن – لاله – بنفشه همیشه بهار – گل سرخ و گل زعفران صحبت رفته است.

بعد از ساسانیان تا زمان حمله مغول کشاورزی ایران به تناوب دچار رکود (در زمان بنی امیه) و رونق (در زمان بنی عباس و حکومتهای محلی) گشت. در زمان دیلمیان باغبانی یران به حداکثر توسعه خود رسید و برای اولین بار کشت مرکبات در اطراف دریای خزر آغاز گشت.جالب اینجاست که در این عصر بعضی از انواع سبزی مثل مار چوبه وگل کلم به مقدار زیاد در ایران کشت و مصرف می شدند ولی بعد ها کشت آنها منسوخ شد و  با وجود آنکه هنوز بعضی از کشاورذان آنها را تولید می کنند هنوز مصرف آنها عمومیت نیافته و جزوگیاهان تفننی محسوب می گردند .

در اثر حمله مغول همراه با ویران شدن ایران باغبانی نیز از رونق افتاد و وضع بدین منوال بودتا آنکه غازان خان تیموری(اواخر قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری قمری)  همت به آبادی مملکت و توسعه کشاورزی گماشت . در قلمرو وی انواع درختان میوه و سبزی هادر تمام نقاط کشت می شدند و باغبانی آنقدر رونق داشت که از اصفهان انواع میوه به هندوستان وآسیای صغیر وازکرمان خرما به سایر ممالک صادر می گشت 

در این دوره اقلید و سورمق مرکز تولید برگه زردآلو وخراسان منطقه مهمی برای کشت انواع میوه به شمار می آمد . از زمان غازان خان (سال700 هجری قمری)کتابی به نام کتاب درعلم فلاحت و زراعت که نویسنده آن ناشناس است باقیمانده که درسال1323 

هجری قمری توسط عبد الغفارخان نجم الدوله با چاپ سنگی منتشر شده است.

بنا به گفته پتروشفسکی در کتاب مذکور که دارای فصول متعدد است در باره حفاظت بذر ها – غلات و اینکه کدام درخت وگیاه از بذر می روید و کدام را باید به صورت نهال کاشت .خواص انگور و دیگر درختان میوه دار و بی ثمر اقسام نباتات زینتی و شایط کود (ربل)دادن صحبت گردیده  و به هر گیاهی بخشی تخصیص یافته است .نویسنده در این کتاب به مشاهدات تجارب و امتحان خویش در تیلستن(قلمه زدن)پیوند زدن انواع درختان مثمر و غیر مثمر و نیز بذر افشانی  نهال کاری و غرس اشجار استفاده کرده و چنین بر می آیدکه شخصا آزمایشهای فنی زیادی در کشاورزی به عمل آورده است. دانشمندان این خطه در عین مطالعه درباره خواص دارویی گیاهان به امور کاملا فنی نیز می پرداختند و دستگاههایی برای بهره برداری از آب تهیه دیدند که از آن جمله می توان چرخ چاه خودکار (چرخ آب عین)را مثال آورد که محمد اصفهانی در قرن دهم هجری قمری جزو چهارده اختراع خود ذکر کرده می نویسد:

(... هشتم- چرخاب عین است که آب از چاه عمیق در غایت آسانی کشیده میشود  و دلو که بر لب چاه رسید خود خالی می گردد ) .

با این همه پس از غازان خان تا اوایل قرن دهم هجری یعنی شروع حکمرانی صفویان دوباره کشاورزی ایران سیری نزولی راطی نمود که دلیل اصلی آن عدم وجود یک حکومت مرکزی و ضعف قوای محلی و جنگهای مداوم بین آنها بود . با مستولی شدن صفویان بر سراسر ایران و تشکیل یک حکومت مرکزی با قدرت بار دیگر کشاورزی در ایران رونق گرفت . هر چند که با وجود تمام کوششها حتی در زمان شاه عباس نیز به رونق قبل از حمله مغول نرسید  .

در این زمان در تمام ایران درختان میوه بویژه زرد آلو – به – انار – بادام و انگور کشت می شدند . کشت  خرما در خوزستان – فارس- کرمان و سیستان مرسوم بود و خرمای ایران (به ویژه خرمای جهرم )بهترین خرمای جهان به شمار می آمد و مقدار زیادی از آن به هندوسستان صادر می شد.کشت مرکبات در مازندران  و زیتون در مازندران و خوزستان معمول بوده . در این دوره خرمای کرمان – پیاز خراسان – انار یزد و شیراز و نیز پرتقال مازندران به خارج صادر می گشت.

لوژن فالاندن که در آن عهد به ایران آمده در سفرنامه خود می نویسد :زراعت ایران مانند زراعت اروپا است .

از زمان صفویان نیز کتابهای کشاورزی مختلفی باقی مانده که مهمترین آنها ارشاد الزراعه تالیف فاضل هروی در سال921 هجری قمری است که در سال 1323 هجری قمری توسط عبد الغفارخان نجم الدوله با چاپ سنگی منتشر گشته است.بعد از صفویان حکمرانان هر کدام بر حسب قدرت و ضعف خود اثراتی بر روی کشاورزی ایران داشتند که روی هم رفته اثرات منفی بیشتر بود و ایران مانند بسیاری از کشورها از قافله تمدن عقب افتاد و کشاورزیش صفویان نیز عقب تر رفت.اولین جنبش به سوی کشاورزی نوین در زمان صدارت شادروان میرزا تقی خان امیرکبیر بوجود آمد.

این مرد کاردان ضمن سایر اقدامات اصولی خود سعی وافری نیز در پیشبرد کشاورزی نمود و علاوه بر وارد کردن انواع بذرهای اصلاح شده با متخصصین خارجی هم قرار دادهایی منعقد ساخت و کشاورزی ایران را به سوی پیشرفت سوق داد.

در اوایل قرن چهاردهم هجری قمری با تاسیس اولین مدرسه کشاورزی ایران به نام مدرسه فلاحت مظفری و وارد کردن سیب زمینی و انواع نهالهای میوه بخصوص سیب و گیلاس از خارج باغبانی ایران توسعه بیشتری یافت و سپس با ایجاد مدارس متوسطه و عالی و دانشکده های کشاورزی موسسه اصلاح و تهیه بذر ونهال و غیره به وضع کنونی در آمد .

پرواربندی گوسفند

مقدمه :

پروار بندی زمانی اهمیت پیدا می کند که بحران میزان گوشت مطرح می شود
پروار بندی روش عملی برای بالا بردن میزان تولید گوشت کشورمی باشد.
زمان نامناسب کشتاریکی از دلایل مهم کاهش میزان گوشت کشور می باشد » کشتار باید زمانی صورت گیرد که بره ها به حداکثر رشد و ظرفیت تولید رسیده باشند « که کشتار بره های کم سن وسال وکم وزن باعث کاهش ظرفیت تولید گوست می شوند .تقاضای مصرف کنندگان همچنان در حال افزایش است ولی هنوز کار چندانی برای تولید گوشت و این تقاضا ها نشده است.  

دلایل عدم توازن بین تقاضای گوشت و تولید گوشت :

1. بی اطلاعی و بی توجهی مسئولان و دست اندرکاران و به حدر دادن سرمایه ملی از سوی آنان .

2. عدم حمایت از دامداران و ضعف بنیه مالی آنان

3. بی توجهی شدید نسبت به این شاخه از تولید در مقایسه با شاخه های دیگر تولید.

4. ضعف مراتع.

5. عدم حمایت از عشایر و ضعف بنیه مالی آنها و کاهش ذخایر پولی آنها در اواخر بهار (ضعف مراتع بعث فروش بیشترازحد بره ها در ابتدای تابستان شده است ).

6. عدم توجه به اصلاح نژاد و خالص سازی نژاد های گوشتی »البته اگر بنوان به آنها گفت نژاد به خاطر ناخالصی های فراوان و تلاقی های بی رویه با نژاد های دیگر.« اما به هر حال دارای ظرفیت ژنتیکی بالایی باشند و تولید گوشت بالایی دارند مثل شال ٬قزل ٬مهربان ٬مغانی و سنجابی.

7. سود جویی دلالان و قصابان و کشتار بره های کم سن وسال از سوی آنها برای سود بیشتر 
این دلایل در نهایت باعث خصارت فراوان در امر تولید شده و جبران ان به سادگی امکان پزیرنمی باشد.

مقدمات پروار بندی:

خرید بره ها :در کشور ایران زمان زایش گوسفندان در اواخر زمستان تا اوایل بهار می باشد موقعی که علوفه سبز مراتع در دسترس دام قرار می گیرد و دام بتواند به اندازه کافی از مراتع استفاده کند معمولا شیر خوارگی بره ها از اواسط اردیبهشت تا پایان خرداد تمام می شود و دامدارانی که بنا به هر دلیلی قادر به نگهداری بره های خود نیستند اقدام به فروش بره ها می کنند که بهترین زمان خرید بره ها اوایل تیرماه تااواسط تابستان می باشد (قیمت) .خرید این بره ها در میدان دام و یا اماکن دیگر صورت می گیرد.جثه این بره هاکوچکتر بوده و وزنی حدود 15 تا 20 کیلوگرم دارند و قیمت این بره ها نسبت به قیمت پروارآنها پایین تر است. 

 فصل پروار بندی در اوایل پاییز می باشد

نکات قابل توجه در زمان حمل و نقل :

1. :با وسیله نقلیه مناسب توجه به مسافت وتعداد دام باید از قطار یا کامیون ویا وانت استفاده کرد که مسافت های بیشتر از 750کیلومتر را بهتر است از قطار ویا کامیون های مخصوص حمل ونقل استفاده کرد.

2.در صورت انتقال گوسفندها از استانی به استان دیگر چنانچه موضوع بیماری های عفونی مطرح باشد باید جواز حمل ونقل را از دامپزشکی دریافت کرد.

3.از حمل دام در هوای خیلی سرد ویا خیلی گرم خوداری شود چرا که باعث با لا رفتن تلفات میشود
4. حدود 12 ساعت قبل از حرکت میزان کمتری اب و غذا در اختیار دام قرار دهیم و 2تا 3 ساعت قبل حرکت از دادن اب و علوفه سبز حتی المقدور جلوگیری شود.

 5. بستر مناسب برای کف کامیون انتخاب شود که میتوان از ماسه ویا ماسه با کاه ویا پوشال استفاده کرد وضخامت آن باید حدود 3تا4 سانتی متر باشد.

6. پوشش مناسب کامیون برای جلوگیری از کوران در زمستان وتابش شدید آفتاب در تابستان. 

مطالب مرتبط : بررسی پرواربندی بره در سال 96 -97 به همراه جیره استاندارد و بهینه شده کلیک کنید

نکات قابل توجه در زمان پروار بندی

هزینه خرید بره ها حدود 50 تا 60 درصد کل هزینه ها را شامل می شود 
بره های خریداری شده در اوایل تابستان باید تا اوایل پایز در چراگاهها نگهداری شود                      (به لحاظ رشد جسمانی وموجود بودن علوفه) .

اما بره هایی که در فصل پایز خریداری میشود بلافاصله به پروار بسته می شود
بهترین شکل پروار بندی زمانی است که بره ها ابتدا 20تا 35 کیلو گرم وزن داشته باشند ودر زمان فروش 42تا 55 کیلو گرم وزن داشته باشند.

بره هایی که به رشت کافی رسیده اند بهتر است با کاه و دانه های غلا ت چاق شوند 
در زمان پروار دانه های غلات بلغور ویا له شوند( بخصوص زمان میشهای پیر و لاغر).

آزمایشهای تجربی نشان داده است که حد اکثر دوره پروار بندی 3 ماه تا 100 روز می باشد.
انواع روشهای پروار بندی :

دانلود راهنمای پرواربندی بره کلیک کنید

 مدیریت مرغ گوشتی

آماده سازی نامناسب مرغداری جهت جوجه ریزی باعث تولید ضعیف گله میگردد. قبل از وارد شدن جوجه ها برنامه کاملی برای شستشو وضدعفونی کردن مرغداری باید به اجرا گذاشته شود.
درصد تاثیر موارد مختلف آماده سازی در کاهش میزان عوامل بیماریزا عبارتند از:
1- خارج کردن کود و شستشوی سالن و مرغداری             90%
2- استفاده از ضدعفونی کننده ها                               7-6 %
3- گاز دادن                                                       2-1 %
علل عملکرد ضعیف ضدعفونی کننده ها
1- شستشوی نامناسب و ناقص و در نتیجه باقی ماندن مواد آلی مانند کود در مرغداری و سالن ها.
2- انتخاب نامناسب ضدعفونی کننده.
3- عدم تماس کافی ضدعفونی کننده با عوامل بیماریزا.
4- خنثی شدن ضدعفونی کننده با مواد شیمیایی.
5- عدم آگاهی از نحوه استفاده از مواد ضدعفونی کننده ها.
6- وجود پرنده های وحشی در مرغداری.
7- آلودگی مجدد مرغداری توسط ناقلین.
اهداف پرورش در دو هفته اول زندگیBrooding Period  

1-   هدف اصلی، رشد سریع در طی هفته اول است که به تکامل سیستم اسکلتی پرنده منتج میشود. بدین ترتیب جوجه ها باید تا آنجا که امکان دارد خوردن را زودتر شروع کنند.
2-   رسیدن به حداکثر پتانسیل ژنتیکی.
3-   به حداقل رسیدن هزینه ها.
4-   کمک به سلامت جوجه ها.
دو هفته اول زندگی مهمترین دوره زندگی پرنده است چون:
1-   سیستم ایمنی در حال تکامل است و آنتی بادی های مادری در کیسه زرده در حال جذب شدن میباشند
2-   مکانیسم تنظیم دمای بدن پرنده بطور کامل تکامل نیافته است
3-   ضریب تبدیل بسیار مناسب است
4-   بسیاری از واکسن ها در این دوره تجویز میگردند و در واقع حفاظت پرنده در مقابله با بیماریها در این دوره شروع میشود

ین فایل رو براتون گذاشتم  چون خیلی از این موارد چه تو مرغداری های صنعتی و چه مرغداری های سنتی بهم گزارش دادن و این مورد رو ملاحظه کردم. برای همین پیشنهاد می کنم کسانی که حتی یک بار با مرغ سر و کار دارند این فایل رو بخونن.  

سندرم سر باد کرده ویروسی طیور و راههای پیشگیری و کنترل آن

اولین گزارش این بیماری در سال 1984 توسط مورلی و تامسون از آفریقای جنوبی در جوجه های گوشتی داده شد . چندی بعد بیماری یا سندرم مجددا از اروپای غربی ، آفریقای شمالی و خاور میانه در جوجه های گوشتی و مادرهای گوشتی و طیور تخمگذار تجارتی مطرح گردید . مطالعات اخیر دکتر گوترGOTER در فرانسه در مرکز تحقیقات PLOUFARGAN و همچنین در انگلستان در موسسه تحقیقات بیماریهای طیور هاوتون نشان داد که عامل یا سندرم SHS طیور و رینوتراکئیت عفونی بوقلمون یا TRT یک پنوموویروس PNEUMOVIRUS میباشد . این سندرم موجب بروز علائم تنفسی و جراهاتی در روی زبان و حلق و سوراخهای دهان و بینی و لکه های خونریزی در سقف دهان گردیده و کاهش تخم مرغ به مقدار 5 تا 30 درصد و تلفاتی در حدود 5 تا 10 درصد را به وجود می آورد . مرغان تخم گذار مخصوصا مرغان مادر گوشتی به دفعات متعدد به این سندرم مبتلا می شوند و کاهش تولید تخم مرغ و افزایش تلفات در آنها دیده می شود مخصوصا در مواقعی که این سندرم همراه با آلودگیهای ثانوی میکروبی و ویروسی مانند عوامل اشیر شیاکلی ، پاستورلا مولتوسیدا ، کریزای عفونی و ویروس برونشیت عفونی می باشد . یاد آور میشود وجود و حضور عوامل فوق الذکر بر حدت و شدت و COMPLICATION بیماری می افزاید ، امروزه ثابت شده است که یک سروکانوژن SEROCONVERSION بین ویروسهای SHS و TRT وجود دارد . سه هفته پس از تزریق ویروس به جوجه های SPF آنتی بادی کاملی ایجاد می شود که با روش الیزاELIZA و سرو نوترالیزان قابل اندازه گیری میبا شد . تیتر آنتی بادی خنثی کننده دو هفته پس از تزریق ویروس به بوقلمون و سه هفته بعد از تلقیح به طیور به حد اکثر خود رسید و می توان آنرا با تست مربوطه اندازه گیری نمود 

عوامل موثر مصرف خوراک در جوجه های گوشتی

کنترل مصرف خوراکمطالعه تئوری های فیزیولوژیکی کنترل مصرف خوراک در پستانداران از سال 1988 آغاز شد که در آن زمان دانسته ها راجع به طیور کم بود. کنترل مصرف خوراک در پستانداران وابسته به نواحی خاصی از هیپوتالاموس مغز است که دارای محرک ها و تنظیم کننده های بیشماری است. برخلاف پستانداران، در پرندگان خاصیت بافت خوراک و دیدن آن تأثیر بیشتری بر مصرف خوراک دارد ( نسبت به طعم و مزه ی خوراک). در مقایسه با پستانداران، پرندگان حس بویایی ضعیف تری دارند. همچنین پرنده اگر شکل خوراک را تشخیص ندهد، آن را با ولع نخواهد خورد.
1- تئوری های کنترل مصرف خوراک
خوراک مصرفی به واسطه مکانیسم های متعددی قابل کنترل است. متداول ترین تنظیم کننده های مصرف خوراک شامل : تئوری گلوکواستاتیک، تئوری ترموستاتیک، انبساط لوله گوارشی، چرخش اسیدهای آمینه و پروتئین خورده شده در بدن و تئوری لیپواستاتیک (گلاوز، 1989). فرضیه گلوکواستاتیک تنظیم گلوکز خون و مقدار گلوکز وارد شده به کبد، پس از خوردن خوراک را توضیح می دهد. کاهش گلوکز خون (هایپوگلایسمی) موجب تحریک اعصاب مرکزی و تحریک اشتها شده، در صورتی که افزایش گلوکز خون (هایپرگلایسمی) موجب تحریک مرکز سیری می شود. شرلوک و فربز (1981) نشان دادند، تزریق گلوکز در سیاهرگ باب کبد جوجه های گرسنه، موجب کاهش مصرف خوراک آن ها می شود. در حالی که با تزریق گلوکز در سیاهرگ کردن، چنین عکس العملی مشاهده نشد.
وقتی پرندگان انتخاب آزادانه ای به خوراک دارند[1]، پرندگان مصرف خوراک را بر اساس نیازهای انرژی و آمینواسیدی خود نیز تنظیم میکنند.فرضیه ترمواستاتیک به شدت با تنظیم حرارتی پرنده ربط دارد. عامل اصلی محیطی تنظیم کننده ی مصرف خوراک دما است. پرندگان موجوداتی خونگرم می باشند که به این معناست که آن ها، در برابر نوسانات محیطی مقابله کرده و دمای داخلی خود را حفظ می کنند. در هنگام گرمای زیاد، ممکن است پرنده قادر به کاهش گرمای تولیدی مربوط به متابولیسم طبیعی بدن (متابولیسم مواد مغذی) نباشد. همچنین در این شرایط نیازهای انرژی نگهداری، کاهش میابد. حاصل جمع این دو عامل، موجب کاهش مصرف خوراک می شود. در این شرایط محیطی، تراکم مواد مغذی باید افزایش یابد. افزایش دمای محیط (بیش از ناحیه خنثی)، موجب کاهش مصرف خوراک می شود (هورویتز، 1980). در استرس گرمایی مزمن، با توجه به تولید حرارت هنگام هضم خوراک که به گرمای بدن می افزاید، مصرف خوراک باید کم شود. میزان حرارت تولیدی هضم خوراک، به ترکیب جیره بستگی دارد. تأمین انرژی به وسیله کربوهیدرات ها موجب تولید حرارت هضمی بیشتری نسبت به چربی می شود (به دلیل انتقال فعال، که در جذب کربوهیدرات ها نقش دارد). در شرایط استرس گرمایی از طریق افزایش چربی جیره، کاهش کربوهیدرات و پروتئین و استفاده از مکمل اسید های آمینه میتوان مصرف خوراک پرنده را در حد مطلوبی حفظ کرد.انبساط و حرکت لوله گوارشی بر مصرف خوراک پرندگان تأثیر گذار هستند (هر چند از نحوه ی تأثیر لوله گوارش بر مصرف خوراک، اطلاعات کمی نسبت به سایر عوامل موجود است). گیرنده های موجود در چینه دان، سیگنال های فیزیکی را ارسال می کنند. این گیرنده ها نسبت به فشار حساس هستند. پیام های ارسالی به مغز در مرکز سیری تجمع و منجر به کاهش مصرف خوراک می شوند. گیرنده های انبساطی در سنگدان نیز وجود داشته (داک، 1977) که آسیاب کردن خوراک و چسبندگی دستگاه گوارش را کنترل می کنند.فرضیه لیپواستاتیک، به نظر نقش چندانی در کنترل مصرف خوراک در جوجه ها و پرندگان بالغ ندارد. در بیشتر گونه ها، پرندگان جوان و بالغ از طریق کنترل میزان مصرف انرژی جیره، در برابر تغییرات چربی بدن از خود مقاومت نشان می دهند.

2- عوامل جیره ای موثر بر مصرف خوراک
عوامل جیره ای متفاوتی بر مصرف خوراک تاثیر گذارند، به خصوص اگر مواد مغذی جیره کم یا بیشتر از حد نیاز پرنده باشد. با توجه به اینکه مرغ گوشتی به منظور افزایش وزن انتخاب شده است، تغییرات جیره بر مصرف خوراکشان اثر کم تری نسبت به مرغ های تخمگذار دارد. مرغ های گوشتی تمایل به مصرف حداکثری خوراک تا پر شدن دستگاه گوارش دارند ( به شرط نبودن سموم در جیره، محیط و مدیریت بد و عوامل بیماریزا).
2- 1- انرژی جیره
در مرغ گوشتی، میزان انرژی جیره تاثیر زیادی روی مصرف خوراک دارد. پرندگان تمایل به مصرف خوراک در حد نیازهای متابولیسمی دارند. میزان انرژی مورد نیاز بستگی به نیازهای نگهداری، رشد و یا تولید بدن دارد. بنابراین با کاهش میزان انرژی جیره، مصرف خوراک افزایش میابد (تا زمانی که از طریق انبساط دستگاه گوارشی، مصرف خوراک محدود شود). از آنجا که در پرورش مرغ گوشتی، ضریب تبدیل غذایی عامل مهم اقتصادی به شمار می آید، کاهش انرژی جیره به منظور افزایش مصرف خوراک، عملی غیر منطقی به نظر می رسد.
2-2- پروتئین و اسید های آمینه جیره
اسیدهای آمینه و پروتئین جیره بیشتر اثرات غیر مستقیمی بر مصرف خوراک دارند. دریافت روزانه اسید آمینه برای رشد، امری ضروری به نظر می رسد. همچنین عدم تعادل اسیدهای آمینه خاص، ممکن است منجر به تغییراتی سریع در مصرف خوراک جوجه ها شود. مکانیسم کنترل مصرف خوراک بستگی به غلظت اسیدهای آمینه خون نیز دارد.
2-3- ویتامین و مواد معدنی جیره
اصولاً ویتامین ها و مواد معدنی به عنوان کوفاکتور های شرکت کننده در متابولیسم مطرح هستند، هر چند برخی مواد معدنی پر مصرف از قبیل کلسیم، فسفر و منیزیوم در اسکلت بدن کاربرد دارند. در صورت کمبود و یا مصرف بیش از حد نیاز این مواد، مصرف خوراک نیز دچار تغییر می شود. کمبود ویتامین و مواد معدنی در جیره از طریق ایجاد اختلالات متابولیکی به طور غیر مستقیمی بر مصرف خوراک تاثیر دارند. کاهش جزئی مواد معدنی، با تحریک پرنده برای بیشتر به دست آوردن آن، احتمالاً موجب افزایش مصرف خوراک خواهد شد. بالعکس، حضور بیش از حد ویتامین و مواد معدنی در جیره، با بد مزه کردن دان، موجب اجتناب پرنده از خوردن خوراک می شود. علاوه براین، افزایش مصرف مواد معدنی با افزایش مصرف آب پرنده همراه خواهد بود. مصرف بیش از اندازه ی نمک موجب افزایش مصرف آب و کاهش مصرف خوراک می شود. کمبود مواد معدنی کم مصرف، تاثیر چندانی بر اشتهای پرنده ندارد (مگر در طولانی مدت).

2-4- عوامل ضد تغذیه ای
به طور طبیعی برخی ترکیبات از قبیل ممانعت کننده های پروتئاز، آلکالوئیدها، گواترزا ها، اگزالات ها و فیتات ها موادی هستند که در ذرات مواد خوراکی وجود دارند. این ترکیبات ضد مغذی پس از مصرف موجب کاهش قابلیت دسترسی مواد مغذی، کاهش مصرف خوراک و کاهش رشد حیوانات می شوند (هتچوک، 1994. شاهیدی، 1997). منشأ برخی از مواد ضد تغذیه ای از متابولیسم باکتری ها و قارچ ها موجود در خوراک است.
2-5- مصرف آب

گاوهای تازه‌زا با تغییرات متعددی مواجه می‌باشند از جمله: زایش کردن و انداختن جفت، شروع تولید شیر، و قرار گرفتن نوک پستانها و رحم در معرض باکتریها می‌باشد. همچنین از دیگر تغییرات می‌توان به عوض شدن جیره و مواد خوراکی و اضافه کردن موادی که سیستم ایمنی را بهبود می‌دهد اشاره کرد .  

در این شرایط گاوها با خطرات زیادی مانند ناهنجاریهای متابولیکی مواجه می شود. محققان کرنل برای هر کدام از ناهنجاریهای متابولیکی زیر میزان هزینة از دست رفته را گزارش کردند.

تب شیر                             334 دلار

جابجایی شیردان                340  دلار

 باقی ماندن جفت                 285 دلار

 کتوز                                    145 دلار .

خوراندن آب و مواد مغذی به گاوها، جهت جلوگیری از این مشکلات، مسئله جدیدی نیست. در یک فارم شیری در Wisconsin در دهة 1950 ما پیشنهاد کردیم که به گاوهای تازه‌زا 5 گالن آب حاوی مواد مغذی ، بلافاصله بعد از زایش به آنها خورانده شود. در ادامه صحبت از آقای Bill سؤالاتی پرسیده می‌شود.

علت اینکه بیشتر مردم به گاوهای تازه‌زا مواد آبکی می‌خورانند(تغذیه اجباری) چیست؟

این روشی است تا مطمئن شدیم گاوها مواد مغذی و مایعات با ترکیبات لازم که می‌تواند ناهنجاریهای متابولیکی را به حداقل رساند دریافت می‌کند. زیرا در این هنگام ممکن است که گاو نتواند مقدار لازم یا حجم کافی را مصرف کند. محققان Iowa برآورد کرده‌اند که 10 درصد گاوها در ایالات متحده جهت برنامه‌ خوراندن مواد آبکی و دارویی(تغذیه اجباری) انتخاب می‌شوند.

* چه راه و روشی استفاده شده است؟

مقدار و حجم استفاده شده جهت درمان یکسان می‌باشد این سیستم برای سالهای زیادی استفاده می‌شد. برای مثال، 500 میلی‌لیتر یا یک پاینت از پروپیلن گلیکول یا یک قرص از کربنات کلسیم که حاوی 50 گرم کلسیم می‌باشد خورانده می‌شد. جدیداً مدیران حجم بیشتری که حاوی مقدار بیشتری مواد مغذی (1 یا 2 پوند مواد مغذی) بوسیله پمپ دستی (مانند پمپ ماگرس) یا پمپ الکتریکی می‌خورانند.

آیا حجم بیشتر سودمند می‌باشد؟

حجم‌های زیاد آب (5 تا 15 گالن) ممکن است جایگزین حجم فیزیکی و وزن از دست رفته، در اثر خارج شدن گوساله، مایعات و غشاهای رحم شود. (120 تا 170 پوند) گاو چند ساعت قبل از و هنگام زایش نمی‌تواند آب مصرف کند. محققان مینو سوتا گزارش دادند که حجم آب داده شده  بسیار مهم می‌باشد. اگر در دو یا سه مرحله آب را بخورانیم می توانیم حجم داده شده را به 2 تا 5 گالن کاهش می‌ دهیم .

* کدام گاوها و کی؟

مقاله در مورد مدیریت جیره در گاو.سال 2012

به همراه ترجمه:

Bunk Management

Dr. Robbi H. Pritchard

South Dakota State University

Introduction

There is a quote in the fly page of the old Henry and Morrison Feeds and Feeding textbook that states "The

eye of the master fattens his cattle". My edition dates to 1928. Surely we have come a long way since that

observation was made, or have we? Certainly technology has provided us with many new tools for feeding

cattle. Today we know much more about the nutritional needs of feedlot cattle. We have the ionophores to

favorably alter fermentation, we have anabolic implants that stimulate growth and appetite and we have

antibiotics to control metabolic or infectious disease problems. Computers balance our diets, project our

close-outs and can provide us with more records than we can seem to use.

Even with all of these tools at our disposal, not everyone is successful at feeding cattle. In some instances,

the problem is poor marketing skills. But more often than not, production costs are simply too high. In

many of these situations the tracking program can tell us that feed/gain was high or that intakes and gains

were low, but the programs don't tell us why. The diets look right on paper and management was by the

book. The cattle feeder typically blames the feed company and the feed company typically blames the

cattle. The problem goes unresolved.

It seems to me that the old quote holds true today. Bunk management is a crucial component of efficient

beef production. It relies on "the eye of the master" and is at the root of many disappointing close outs.

The goal of this paper is to bring an awareness to the reader of the costs associated with poor bunk

management, the keys to identifying the problem in feedlots and the criteria that must be considered in

implementing an effective program in commercial feedlots.

How Much Is Bunk Management Worth?

بسم الله الرحمن الرحیم

مسلماني كه درختي بكارد ويا زراعتي كسب نمايد اجر وپاداش صدقه را در راه خدا خواهد داشت (رسول خدا (ص)) 

ضمن خوش آمد به شما مهمان محترم

با توجه به نیاز دانشجویان رشته كشاورزی به اطلاع‌رسانی سریع و به روز و با در نظر گرفتن اینترنت به عنوان یك وسیله ارتباطی بهینه برآن شدیم تا با ایجاد یك وبلاگ تخصصی رشته كشاورزی با سایر دانشجویان و اساتید این رشته در تعامل و ارتباط باشیم. دانشجویان عزیز می‌توانند نظرات و پیشنهادات خود را در این زمینه با ما در میان بگذارند

وبلاگي که هم اکنون در آن حضور يافته ايد متعلق به دانشجويان دانشکده کشاورزي تفرش است.

اميد است سير و سرچ در اين مجموعه افزايش بار اندوخته هاي علمي دوستان دانش دوست وپژوهشگر، را سبب شود

دراين اثني مارابا رهنمودهاونظرات ناب خويش راهنمايي نماييد. 

توجه: 

به علت مشغله کاری نویسندگان  این وبلاگ  از علاقه مندان به همکاری که توانایی درج مطلب و ارسال  را دارند دعوت به همکاری مینماید.علاقه مندان جهت ایجاد کد کاربری به 

mahdipnut@yahoo.com  

یا در همین وبلاگ نظر بگذارید

                                                                   با تشکر  مهدی بنی حسن

محصول اصلی بخش کشاورزی نه تنها در کشور عزیز ما ایران، بلکه در جهان، غلات و در راس آن گندم است. سطح زیرکشت گندم در ایران سالانه بین ۶ تا ۷ میلیون هکتار می باشد که به صورت آبی و دیم در نقاط مختلف کشور کشت می شود. نام گندم در فرهنگ ملت ایران دارای ارزش معنوی بوده و از تقدس فراوان در میان تولیدکنندگان و مصرف کنندگان برخوردار می باشد؛ به طوری که به ندرت باقی مانده های نان همراه با دیگر پس مانده های مواد غذایی در سطل های زباله دیده می شود.
دانه گندم که به آرد و سپس نان تبدیل می شود در سبد غذایی روزانه مردم ایران وجود دارد و قوت اصلی آنان را تشکیل می دهد. بنابراین بر کلیه افراد جامعه فرض است که از دانه، دانه گندم و فرآورده های آن به نحو مطلوب استفاده و به هر نحو ممکن از دورریز آن جلوگیری به عمل آورند.

از ضایعات گندم در مزرعه (قبل و یا حین برداشت) حین برداشت) و پس از برداشت (حمل و نقل، نگه داری، تبدیل گندم به آرد و نان) بایستی جدا خودداری نمود.
تعریف ضایعات گندم
کاهش کمی و کیفی محصول گندم در مراحل مختلف قبل از برداشت محصول، حین برداشت و پس از برداشت را ضایعات می نامند.
قبل از پرداختن به انواع ضایعات گندم مختصری در مورد چگونگی برداشت محصول گندم در ایران به آگاهی خوانندگان محترم می رسد:
برداشت گندم در ایران به روش های ماشینی (استفاده از ماشین کمباین و دروگر)، سنتی (دست و داس) معمول می باشد. گفتنی است که برداشت سنتی در مناطق کوهستانی و قطعات کوچک شیب دار که عمدتا به صورت دیم کشت می گردد، انجام می شود حدود ۱۰ درصد برداشت را شامل می گردد. برداشت با دروگر نیز مختص مزارع کوچک است. معمولا کشاورزانی که به کاه گندم نیاز بیشتری دارند، ترجیح می دهند محصول گندم خود را با دستگاه دروگر برداشت کنند. نزدیک به ۱۰ درصد مزارع گندم کشور با دروگر برداشت می شود. عمده محصول گندم در ایران که بالغ بر ۸۰ درصد سطح زیرکشت را شامل می گردد، توسط ماشین کمباین برداشت می شود.
طبق برآورد کارشناسی و مشاهدات عینی میزان درصد ضایعات محصول در هر سه شیوه برداشت و در شرایط فعلی تا حدود زیادی مشابه بوده و اختلاف معنی داری با یکدیگر ندارد.
انواع ضایعات محصول
۱ ـ ضایعات قبل از برداشت به ریزش طبیعی معروف است که معمولا بر اثر عواملی نظیر عدم مقاومت ژنتیکی بذر گندم به ریزش صورت می گیرد. به طوری که پس از خشک شدن دانه و خوشه، دانه از خوشه جدا و به تدریج بر زمین می ریزد. عوامل نامساعد جوی نظیر توفان، باد و خشکی هوا موجب ریزش دانه و گاها افتادن خوشه می گردد. برداشت دیرهنگام محصول موجب ریزش دانه و حتی خوشه می شود. خوابیدگی ساقه های گندم یا ورس به هر دلیلی جزو ضایعات طبیعی محسوب می گردد.
برآورد کارشناسی در مورد ریزش طبیعی محصول حدود ۲ درصد است.
۲ ـ ضایعات محصول در مرحله برداشت: عواملی که در این مرحله تاثیرگذار بوده و دارای اهمیت است بدین شرح می باشد:
الف- عوامل آگروتکنیکس
- اختلاط بذری که موجب می شود محصول گندم یک مزرعه به طور همزان نرسد. در این حالت خوشه سبز، خوشه خشک و خوشه نیمه مرطوب در مزرعه وجود داشته و موجب می گردد اختلال در برداشت ایجاد و در نتیجه ضایعات محصول هنگام برداشت افزایش یابد.
- نامناسب بودن روش کاشت، بخصوص شیوه کاشت سنتی با کرت های کوچک که چنانچه با کمباین برداشت گردد با ضایعات زیادی همراه خواهد بود.
- وجود علف های هرز بخصوص پهن برگ ها در مزرعه گندم موجب می گردد، برداشت محصول توسط کمباین با مشکل مواجه شده و ضایعات زیادی را به دنبال داشته باشد.
- بادزدگی محصول از دیگر عوامل ضایعات حین برداشت است، زیرا در این حالت دانه های گندم سبک و کم وزن، چروکیده می شود. چنانچه مزرعه با کمباین برداشت شود، دانه های سبک همراه با کاه به خارج از دستگاه کبماین هدایت می گردد.
ب- عوامل ماشینی
- فرسودگی ماشین های برداشت موجود، پایان عمر مفید اغلب ماشین های برداشت فعلی بخصوص کمباین ها که علی رغم تعویض قطعات فرسوده، متاسفانه این گونه ماشین ها قادر به برداشت مطمئن نمی باشند و ضایعات کمی و کیفی فراوانی را ایجاد می نماید.
- عدم تنظیم قسمت های قابل تنظیم، به طوری که در بازدیدهای میدانی ریزش دانه، خوشه های نیم کوب در سطح مزرعه و دانه های شکسته همراه با کاه و کلش در مخزن مشاهده گردیده است.
- عدم رعایت الگوی مناسب برداشت به وسیله کمباین، نظیر کف بر کردن محصول به لحاظ احتیاج به کاه. این شیوه برداشت موجب ضایعات زیاد محصول می گردد ضمن اینکه به دستگاه کمباین هم خسارت وارد می شود.
- مسدود کردن موقت قسمت خروجی کاه از کمباین توسط دریچه، نصب دریچه در این قسمت به منظور جمع آوری کاه صورت می گیرد که موجب اختلال در سیستم تمیزکننده کمباین شده، باعث می شود مقدار زیادی دانه همراه با کاه بر زمین بریزد؛ در نتیجه دانه هایی که می توانست وارد مخزن شود و از دسترس خارج شده، ضایع می گردد.
- منطبق نبودن ظرفیت برداشت ها کمباین های موجود با میزان عملکرد مزارع گندم، نظر به قدیمی بودن تکنولوژی ساخت کمبانی های داخلی و عملکرد نسبتا بالا در مزارع گندم آبی، موجب می شود همواره مقدار زیادی محصول به صورت ضایعات از دسترس خارج گردد.
- عدم کیفیت قطعات یدکی ساخت داخل، علی رغم تعویض قطعات، در کوتاه ترین زمان قطعه تعویضی دچار مشکل شده، از رده خارج می شود. ضمن اینکه تا قبل از زمان تعویض، ضایعاتی نیز به محصول گندم وارد می نماید.
- برداشت در ساعات نامناسب شبانه روز، برداشت مزرعه کاملا خشک در ساعات آفتابی و گرم، یا برداشت مزرعه تازه رسیده در آخر شب و هوای شرجی، ازجمله موارد برداشت در ساعات نامناسب شبانه روز می باشد که باعث تلفات دانه می گردد.
ج- عوامل انسانی
- عدم مهارت فنی کافی رانندگان کمباین: افرادی که رانندگی کمباین را به عهده دارند، عموما از مهارت فنی لازم برخوردار نبوده و با نحوه تنظیم قسمت های مختلف کمباین آشنایی ندارند. همین موضوع همه ساله موجب می گردد ضایعات زیادی از قبیل ریزش دانه، خوشه های نیم کوب و شکستگی دانه در مخزن وجود داشته باشد.
- عدم اشراف گندم کاران به نحوه صحیح برداشت محصول: صاحبان مزارع گندم معمولا با ورود کمباین به داخل مزرعه دلخوش و از ریزش محصول غافل می مانند. با این کار عملا به یک تدارکچی موظف به تامین آذوقه برای رانندگان کمباین تبدیل و از نظارت بر کار کمباین در مزرعه باز می ماند؛ نتیجه آن هم متحمل شدن ضایعات محصول می شود.

تراکتورهای دارای گیربکسهای CVT :
سیستم POWERMAXX CVT، امکان دسترسی به قدرتها و سرعتهای بالا را با اهرم مهیا میکند ؛ انتخاب ساده سرعت صحیح برای کار ، بدون تعویض مرحله به مرحله دنده و انتخاب سرعت متغیر که از ویژگی این نوع سیستم انتقال قدرت میباشد امکان دسترسی به راندمان بالا را مهیا میسازد ولیکن ویژگی خاص این تراکتورها همان طور که در شکل قابل مشاهده است طراحی ارگونومکی میز فرمان تعبیه شده در سمت راست کابین و قابلیت دسترسی آسان به کنترلهای ذیل است :
_ انتخاب سرعت عادی و سرعت در یک جهت خاص (یکنواخت ) .
_ انتخاب یکی از وضعیت های اهرم دستی یا پدال پایی و انتخاب رنج سرعتهای مورد نظرراننده
_ امکان نظارت بر عملکرد موتور.
در حین کار، اپراتور میتواند سرعت دقیقی را که مایل به دسترسی به آن میباشد برنامه ریزی نماید، درلحظه اول تنظیم، سرعتها روی یک LCD نمایش داده خواهند شد، اهرم کنترل سمت چپ غربالک فرمان ، سرعت و جهت حرکت را کنترل میکند از این رو با حرکت دادن اهرم مذکور ، سرعت جلو عقب را میتوان از پیش تنظیم نمود، تراکتور به طور اتوماتیک ، آرام ،متوقف و یا تغییر جهت خواهد داد و سپس جهت دستیابی به سرعت برنامه ریزی شده در روی صفحه LCD ، شتاب خواهدگرفت . شستی برف پاک کن و بوق ، در سمت راست غربالک فرمان، در واقع ، اشکال کنترل گوناگون را یکجا ، داراست: امکان انتخاب موارد نمایش داده شده در صفحه LCD ، تغییر وضوح LCD و انتخاب چهارحالت برای سرعت تغییر مسیر حرکت جلو و عقب _ از خیلی آرام و روان در دنده سنگین تا سرعت بالا در دنده بالا از امکاناتی است که این شستی در اختیار کاربر قرار می دهد. با وجود گیربکسهای CVT و سیستم تعلیق آکسل جلو امکان حرکت از سرعت 0 الی 40 kph به راحت فراهم میشود ؛ البته این کار باید با تنظیم و کنترل مکرر و ترکیبی حداکثرتوانایی موتور و سطوح مختلف انتقال قدرت تحت بار صورت گیرد.
امکانات تعبیه شده در کابین:
*کلیدهای مربوط به چراغها
*درهای مناسب در هر دو طرف
*صندلی کناری ( شاگرد ) با کمربند ایمنی
*صندلی لولائی قابل تنظیم با هوا
*ساعت دیجیتال و دماسنج برای نشان دادن دمای خارج کابین
*فرمان تلسکوپی و شیبدار
راحتی در این تراکتورها:
در داخل کابین تمامی جزئیات برای راحتی، آسودگی و کنترل تمامی امور در یک روز کاری فراهم شده است لذا کاربر میتواند در آرامترین کابین ( حداکثر 71 دسی بل ) از کار کردن لذت ببرد.
کنترلهای اصلی تراکتور و ابزارهای جانبی به طور محسوس روی میز سمت راست قرار دارد:
اهرم کنترل هیدرولیک _ ساسات دستی _ کنترل الکترونیکی اتصال سه نقطه _ کنترل PTO _ دوشاخه های یدکی 12 ولت _ محل قرارگرفتن مونیتور کنترل
همچنین سیستم تعلیق پنوماتیکی ویژه ای( AIR MAXX ) برای کابین هستند که بین شاسی و کابین به عنوان عاملی جداکننده ،تعبیه شده است به طوریکه لرزش کابین را تا حد قابل محسوسی کاهش می دهد.
سیستم EEM:
جهت دست یابی به گشتاور مؤثر:
این سیستم نه فقط یک واکنش سریع به تغییر بارهای موتور است بلکه سیستمی است که کلاً کارکرد تراکتور را افزایش میدهد.
دو کلید واقع در میز فرمان سمت راست ،انتخاب دو سرعت متعارف موتور را برای اپراتور ممکن میسازد.
این سیستم اپراتور را برای تنظیم دبی سوخت ( ساسات ) جهت دست یابی به سرعت مورد نظر قادر میسازد و در افزایش 10 تا دور در دقیقة موتور قابل تنظیم دقیق میباشد.
سیستم EEM تنظیمات پیوستة مقدار و زمان تزریق سوخت را با در نظر گرفتن سرعت و بار امکان پذیر میسازد. نتیجه، افزایش قدرت ،کاهشِ هدر رفتن سوخت و اسنفادة اقتصادی تر از سوخت میباشد.
موتور از پمپ کنترل کنندة تزریق سولنوئیدی بهره میبرد که خیلی سریع به حرکات ساسات در EEM پاسخ میدهد بنابراین فشار تزریق سوخت و زمان آن کاملاً کنترل شده است.
تراکتورهای سری DT:
تراکتورهای مذکور که به ادعای تولید کنندگان آن در بین تراکتورهای ردیف کار سنگین از لحاظ قدرت و راحتی بی نظیر بوده و جهت تامین کارآیی بالا در کار های سخت مزرعه طراحی شده اند دارای قابلیت های ذیل میباشند:
- سیستم هیدرولیکی تنظیم کنندة جریان و فشار با ماکسیمم جریان 39 GPM که قادر به تامین قدرت و دقت کنترل بالایی است
- طراحی ارگونومی کابینی بی سرو صدا برای راحتی بیشتر راننده به همراه امکانات و ابزارهای کنترل
- سطوح قدرت متنوع در خروجی PTO به مقادیر 180، 200 ، 220, 240 HP
- موتور دیزلی 6 سیلندر با سیستم EEM ( مدیریت الکترونیکی موتور ) برای کسب گشتاور مؤثر
- سیستم نرم افزار محاسباتی ( FILDSTAR ) جهت افزایش بهره وری
- سیستم انتقال قدرت CVT برای ماکسیمم تاثیر و سرعت بالا
- سیستم GTA جهت انجام کنترل دقیق تر روی سیستمهای مختلف موجود در تراکتور
موتورهای استفاده شده در انواع مختلف این سری از تراکتورها:
دو نوع موتور در این سری از تراکتورها مونتاژ میشود که هر دو از سیستم توربوشارژ و سیستم خنک کنندة داخلی برخوردار هستند.در مدلهای DT 180A و DT 200A موتور L 4/7 و در مدلهای DT 220A و DT 240A موتور L 4/8 مونتاژ شده است که طراحی هر دو به صورت چدنی یک تکه بوده وچون قسمت اصلی تحمل کنندة بار تراکتور میباشد نیازِ به شاسی جانبی بزرگ را کاهش داده لذا شعاع گردش بسته تری در این سری مهیا شده است.
سیستم CVT:
*مخزن روغن مجزا برای گیربکس و مسیرهای هیدرولیکی احتمال آلودگیِبه غبار و آب را کاهش میدهد؛ عمر دوام و قابلیت سیستم انتقال قدرت با استفاده از روغن تمیز افزلیش خواهد یافت.
*سیستم CVT برای دست یابی به سرعت بالا ،ترکیب کرده یک نیروی هیدرولیکی موثر را با یک مسیر ِقدرت مکانیکی ساده _ این ترکیب با یک مجموعه دنده سیاره ای ممکن شده است.
*یک حالت کاوش کننده به کاربر اجازه میدهد تا سرعت موتور را با EEM تنظیم کرده سپس جهت کنترل آزادانه سرعت از پدال استفاده نماید.این حالت به ویژه در موارد بیلینگ و حالت کار لودر بسیار مفید است.